1. Home
  2. Artykuły lekarzy
  3. Rak jelita grubego – objawy, leczenie, rokowania

Rak jelita grubego – objawy, leczenie, rokowania

Rak jelita grubego – objawy, leczenie, rokowania
  • 2021-03-13
  • 7 Lubię
  • 6103 Wyświetlenia

Coraz więcej Polaków dotyka rak jelita grubego. Wczesnymi jego objawami są naprzemienne biegunki i zaparcia oraz obecna krew w stolcu. Przeważnie nowotwór diagnozowany jest w późnym stadium, kiedy pełne wyleczenie jest bardzo trudne. Całkowite wyleczenie raka jelita grubego zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania wykrytego guza w momencie diagnozy.

Epidemiologia raka jelita grubego

Nowotwór ten jest drugim, jeżeli chodzi o przyczynę zgonów, nowotworem złośliwym w Polsce. Zapadalność, jak i umieralność na ten nowotwór ciągle rośnie.
W Polsce w roku 2013 zanotowano ponad 17 tys. zachorowań na raka jelita grubego, z tego zmarło aż 11 tysięcy osób. Na nowotwór ten chorują przede wszystkim osoby po 40 roku życia, a choroba osiąga szczyt w 8. dekadzie życia.

Objawy raka jelita grubego

Do wczesnych objawów raka jelita grubego należy:

  • krwawienie z odbytu
  • obecność krwi w stolcu
  • niedokrwistość(szczególnie rak prawej połowy okrężnicy)
  • przemienne występowanie zaparć i biegunek lub
  • uporczywe biegunki
  • zmiana rozmiarów i kształtów stolca (tzw. „stolce ołówkowate”)
  • ból brzucha
  • częste parcie na stolec

W późniejszym czasie do objawów raka jelita grubego dołączają symptomy zaawansowanej choroby nowotworowej, takie jak:

  • brak apetytu,
  • osłabienie
  • postępująca utrata masy ciała.

Jeżeli zaobserwujesz u siebie którykolwiek z wyżej wymienionych objawów to pilnie potrzebujesz konsultacji lekarskiej, skontaktuj się z lekarzem. Możesz początkowo omówić ewentualne alarmowe objawy za pomocą teleporady i telemedycyny, by otrzymać dalsze zalecenia i skierowania na badania

Rokowanie i powikłania raka jelita grubego

W przypadku raka jelita grubego leczenie choroby, zależy od stopnia zaawansowania guza w momencie diagnozy. Prawie 80% nowotworów jelita grubego diagnozowanych jest w późnych stadiach z chwilą pojawienia się przerzutów. Wówczas po ich całkowitym wycięciu, 5 lat przeżywa zaledwie 25-35% chorych.

Do powikłań raka jelita grubego zalicza się przerzuty głownie wątroby. Są one objawem zaawansowanej choroby i zmniejszają szansę na pełne wyleczenie.

Przyczyny powstania raka jelita grubego.

Na powstanie i rozwój raka jelita grubego ma wpływ wiele przyczyn. Dużą rolę odgrywają czynniki środowiskowe i genetyczne.
Główną przyczyną, bo aż do 30% wszystkich przypadków choroby, to czynniki genetyczne. Zaliczamy do nich:

  • zespół Lyncha, nazywany dziedzicznym rakiem jelita grubego,
  • występowanie rodzinnej polipowatości jelita grubego
  • choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, która zwiększa ryzyko zachorowania 3-krotnie, natomiast wrzodziejące zapalenie jelita grubego aż 20-krotnie)
    Z większością zachorowań na raka jelita grubego mają związek czynniki środowiskowe. Należą do nich:
  • otyłość
  • wiek powyżej 50 lat
  • palenie papierosów
  • niska aktywność fizyczna
  • dieta,bogata w potrawy wysokokaloryczne i tłuszcze zwierzęce
  • uboga natomiast w owoce i warzywa oraz wapń i błonnik

Rozpoznanie raka jelita grubego

Postawienie pewnej diagnozy możliwe jest tylko w badaniu histopatologicznym wycinków pobranych ze zmiany albo całego usuniętego fragmentu. Badanie to, oprócz rozpoznania choroby, może dostarczyć nam wiedzy o typie nowotworu, co warunkuje zaplanowanie właściwego procesu leczenia.
Obecność podejrzanej zmiany w jelicie pozwala stwierdzić wiele badań i ocenić, czy powinna ona zostać zbadana histopatologicznie.
Badanie przez odbyt – ten sposób stwierdza obecność zmian odbytu, kanału odbytu oraz końcowej części odbytnicy
Kolonoskopia – badanie wykonywane za pomocą długiego (ok. 150-180 cm), giętkiego endoskopu wprowadzanego przez odbyt. Badanie to pozwala obejrzeć całe jelito grube, aż do miejsca, gdzie łączy się z jelitem cienkim. Jeśli zachodzi taka potrzeba, w czasie kolonoskopii można pobrać wycinki do badania histopatologicznego lub usunąć niewielkie polipy 

Leczenie raka jelita grubego

Główną metodą leczenia raka jelita grubego jest operacja. Zanim do niej dojdzie, konieczne jest wykonanie wielu badań dodatkowych, takich jak tomografia komputerowa i USG. Badania te pozwolą lekarzom stwierdzić, czy wykonanie operacji jest możliwe i wybrać jej rodzaj.

Stomia na jelicie grubym

W zależności od umiejscowienia guza i jego wielkości zmiana usuwana jest wraz z fragmentem zdrowego jelita oraz okolicznymi węzłami chłonnymi. Podczas operacji często możliwe jest zespolenie ze sobą pozostałych fragmentów jelita, dzięki czemu dla pacjentów operacja nie wiąże się z gorszym komfortem życia.
Czasami zdarza się, że zeszycie to nie jest możliwe – wtedy wykonuje się tzw. „sztuczny odbyt”, czyli stomię. Polega to na tym, że w ścianie brzucha wykonuje się otwór, do którego z jednej strony doprowadza się końcowy odcinek jelita grubego, a z drugiej worek stomijny. Do tego worka wydalany jest stolec. Zabieg ten może być wykonany na jakiś czas, np. do momentu wygojenia zespolenia lub na zawsze.
W zależności od wyniku badania histopatologicznego preparatów, które zostały usunięte w czasie operacji, np. gdy stwierdza się obecność przerzutów w usuniętych węzłach chłonnych, lekarze decydują o dalszym leczeniu chorego. W takich przypadkach stosuje się chemioterapię i radioterapię.

Operacja wielonarządowa

Gdy nowotwór jest w bardzo zaawansowanym stadium i występują nacieki na sąsiednie organy, konieczna jest wtedy operacja rozszerzona. Często okazuje się, że lokalizacja i rozległość zmian uniemożliwia wykonanie właściwej operacji i niezbędne jest leczenie uzupełniające, np. chemioterapia.

Kontrola po operacji raka jelita grubego

Po całkowitym wycięciu guza pacjenci są kontrolowani przez pierwsze 2 lata co 2-3 miesiące, następnie rzadziej, aż do 5. roku po operacji. Ich stan jest kontrolowany poprzez wykonywanie RTG klatki piersiowej, TK tomografii komputerowej, USG jamy brzusznej i kolonoskopii.

Zapobieganie rakowi jelita grubego

Osoby, które nie są w grupie ryzyka, winny dążyć do działań zmniejszających niebezpieczeństwo rozwoju nowotworu, poprzez:

  • regularną aktywność fizyczną
  • dbanie o prawidłową dietę – ograniczenie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, ograniczenie spożycia alkoholu, zmniejszenie kaloryczności posiłków, spożywanie świeżych owoców i warzyw
  • wykonywanie badań przesiewowych, po ukończeniu 50 lat – kolonoskopia co 10 lat

Pamiętaj!

  1. Ogranicz spożycie alkoholu i rzuć palenie.
  2. Dbaj o prawidłową dietę.
  3. Bądź aktywny fizycznie.
  4. Dbaj o utrzymanie prawidłowej masy ciała.
  5. Poddawaj się badaniom profilaktycznym.

Źródła:

„Interna Szczeklika 2015″

www.onkologia.org.pl

www.onkologia.mp.pl/chorobynowotworowe/88022,rak-jelita-grubego

  • Udostępnij artykuł: