Depresja poporodowa – objawy i przyczyny

Narodziny dziecka mogą wywołać mieszankę silnych emocji, od ekscytacji i radości po strach i niepokój. Ale pojawienie się dziecka na świecie może również spowodować coś, czego matka zupełnie się nie spodziewa — depresję. Większość świeżo upieczonych mam doświadcza „smutku poporodowego”, który obejmuje wahania nastroju, napady płaczu, niepokój i trudności ze snem. Tak zwany “baby blues” zwykle zaczyna się w ciągu pierwszych dwóch do trzech dni po porodzie i może trwać do dwóch tygodni. Ale niektóre młode mamy doświadczają cięższej, długotrwałej formy “smutku poporodowego” zwanej depresją poporodową. Rzadko po porodzie może rozwinąć się skrajne zaburzenie nastroju zwane psychozą poporodową. Z artykułu dowiesz się, czym właściwie jest depresja poporodowa, jakie są jej objawy i przyczyny.

Czym jest depresja poporodowa?

Depresja poporodowa jest powiązana ze zmianami chemicznymi, społecznymi i psychologicznymi, które zachodzą podczas rodzenia dziecka. Termin ten opisuje szereg fizycznych i emocjonalnych zmian, których doświadcza wiele młodych matek. Zmiany chemiczne polegają na szybkim spadku hormonów po porodzie. Jednak rzeczywisty związek między tym spadkiem a depresją nadal nie jest jasny. Wiadomo jednak, że poziom estrogenu i progesteronu, żeńskich hormonów reprodukcyjnych, wzrasta dziesięciokrotnie podczas ciąży. Następnie po porodzie gwałtownie spadają. Do 3 dni po urodzeniu dziecka poziom tych hormonów spada do poziomu sprzed ciąży.

Oprócz tych zmian chemicznych, zmiany społeczne i psychologiczne związane z urodzeniem dziecka zwiększają ryzyko depresji. Większość młodych matek po porodzie doświadcza „baby blues”. Około 1 na 10 z tych kobiet po porodzie rozwinie cięższą i trwalszą depresję. Około 1 na 1000 kobiet rozwija cięższy stan zwany psychozą poporodową.

Przeczytaj również, jakie są objawy depresji?

Czy facet może mieć depresję po porodzie?

Tak, tatusiowie również mogą cierpieć na depresję poporodową. Badania pokazują, że około 1 na 10 nowych ojców zapada na depresję w ciągu roku narodzin dziecka. Najbardziej narażeni na depresję poporodową są młodzi ojcowie, którzy przeszli depresję, mają problemy w związku lub problemy finansowe. Depresja poporodowa u ojców może mieć taki sam negatywny wpływ na relacje partnerskie i rozwój dziecka, jak depresja poporodowa u matek.

Jak objawia się depresja po porodzie?

Wiele osób odczuwa smutek, pustkę, wahania nastrojów lub zmęczenie w ciągu kilku dni od porodu, jest to stan zwany „baby blues”. Natomiast depresja poporodowa wykracza daleko poza ten stan i może trwać nawet przez kilka tygodni po porodzie. Jej objawy mogą być poważne i zakłócać zdolność do funkcjonowania. 

Objawy depresji poporodowej mogą się różnić w zależności od osoby, a nawet zmieniać się z dnia na dzień. Chociaż oznaki mogą pojawić się w dowolnym momencie po porodzie, to często zaczynają się w ciągu 1 do 3 tygodni po urodzeniu dziecka.

Depresja poporodowa może sprawić, że matki czują się odłączone od dziecka lub nie czują miłości do niego.  Inne objawy depresji poporodowej to:

• smutek i częsty płacz,
• uczucie przytłoczenia,
• myśli o skrzywdzeniu dziecka lub siebie,
• brak zainteresowania dzieckiem,
• brak energii i motywacji,
• brak poczucia własnej wartości,
• poczucie winy,
• nazywanie siebie złym rodzicem, 
• spanie za dużo lub za mało,
• zmiany w jedzeniu (nadzwyczajnie zmniejszone lub zwiększone łaknienie),
• lęki i niepokój,
• przewlekłe bóle głowy lub problemy żołądkowe.

Należy pamiętać, że depresja poporodowa nie oznacza, że jest się złym rodzicem i nie można się o to obwiniać Jeśli zauważysz objawy depresji poporodowej u siebie lub kogoś bliskiego, musisz koniecznie skonsultować się z lekarzem.

Jakie są przyczyny depresji poporodowej?

Eksperci uważają, że depresja poporodowa może pojawiać się z wielu powodów, a te mogą być odmienne dla różnych osób. Czynniki, które mogą zwiększyć ryzyko depresji poporodowej, obejmują: 

• geny – depresja występuje częściej u osób, których członkowie rodziny cierpią lub cierpieli w przeszłości na depresję,
• zmiany poziomu hormonów po ciąży,
• niski poziom hormonów tarczycy,
• wiek w czasie ciąży (im jesteś młodszy, tym większe szanse),
• ambiwalencja dotycząca ciąży,
• dzieci (im więcej masz, tym większe prawdopodobieństwo, że będziesz mieć depresję w późniejszej ciąży),
• przechodzenie przez wyjątkowo stresujące wydarzenie, takie jak utrata pracy lub kryzys zdrowotny,
• urodzenie dziecka ze specjalnymi potrzebami lub problemami zdrowotnymi,
• urodzenie bliźniąt lub trojaczków,
• ograniczone wsparcie społeczne,
• samotne życie lub konflikt w związku małżeńskim/partnerskim.

Przyczyny depresji poporodowej nie są do końca jasne. Może się to przydarzyć każdej kobiecie po urodzeniu dziecka.

Przeczytaj również, kogo najczęściej dotyka depresja?

Źródła

1. https://www.healthline.com/health/depression/postpartum-depression
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/postpartum-depression/symptoms-causes/syc-20376617
3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9312-postpartum-depression
4. https://www.webmd.com/depression/guide/postpartum-depression#091e9c5e800088af-2-5