ADHD – czym jest i jakie są objawy?

ADHD jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Zwykle jest diagnozowane w dzieciństwie i często utrzymuje się w wieku dorosłym. Osoby z ADHD mogą wydawać się niespokojne, mogą mieć problemy z koncentracją i działać pod wpływem impulsu. Chociaż dzieci w każdym wieku mogą odczuwać rozproszenie uwagi i impulsywność, to cechy te są dużo bardziej zauważalne u osób z ADHD.

Czym jest ADHD?

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) jest jednym z najczęstszych zaburzeń psychicznych dotykających dzieci. ADHD dotyka również wielu dorosłych. Objawy upośledzenia obejmują nieuwagę (niemożność utrzymania koncentracji), nadpobudliwość (nadmierny ruch, który nie pasuje do otoczenia) i impulsywność (pośpieszne działania, które pojawiają się w danej chwili bez zastanowienia). Osoba z ADHD ma różnice w rozwoju i aktywności mózgu. 

ADHD – objawy i rodzaje

Wiele objawów ADHD, takich jak wysoki poziom aktywności, trudności z pozostawaniem w bezruchu przez długi czas i ograniczona koncentracja uwagi, jest wspólnych dla wielu małych dzieci (bez zaburzenia). Różnica u dzieci z ADHD polega na tym, że ich nadpobudliwość i brak uwagi są zauważalnie większe niż oczekiwano dla ich wieku, powodują stres i/lub problemy z funkcjonowaniem w domu, w szkole lub z przyjaciółmi.

ADHD diagnozowane jako jeden z trzech typów: typ nieuważny, typ nadpobudliwy/impulsywny lub typ mieszany (połączenie dwóch poprzednich typów w jednej osobie). Diagnoza opiera się na objawach, które wystąpiły w ciągu ostatnich sześciu miesięcy.

ADHD Typ nieuważny

• Nie zwraca uwagi na szczegóły i popełnia nieostrożne błędy w zadaniach szkolnych lub zawodowych.
• Ma problemy z koncentracją na zadaniach lub czynnościach, np. podczas zajęć szkolnych, rozmów lub długiego czytania.
• Wydaje się, że nie słucha, gdy się do niego mówi (tj. wydaje się, że jest gdzieś indziej).
• Nie postępuje zgodnie z instrukcjami i nie kończy zajęć szkolnych, obowiązków domowych ani obowiązków służbowych (może rozpoczynać zadania, ale szybko traci koncentrację).
• Ma problemy z organizacją zadań i pracy (np. nie radzi sobie dobrze z czasem, ma bałagan, nieuporządkowaną pracę, nie dotrzymuje terminów).
• Unika lub nie lubi zadań wymagających ciągłego wysiłku umysłowego, takich jak przygotowywanie raportów i wypełnianie formularzy.
• Często gubi rzeczy potrzebne do wykonywania zadań lub codziennego życia, takie jak dokumenty szkolne, książki, klucze, portfel, telefon komórkowy i okulary.
• Łatwo się rozprasza.
• Zapomina o codziennych zadaniach, takich jak wykonywanie prac domowych i załatwianie sprawunków. Starsze nastolatki i dorośli mogą zapomnieć o oddzwonieniu, opłaceniu rachunków i umówieniu się na wizytę.

ADHD Typ nadpobudliwy/impulsywny

• Wierci się lub stuka w dłonie lub stopy, albo kręci się na siedzeniu.
• Nie może wysiedzieć (w klasie, miejscu pracy).
• Biega lub wspina się tam, gdzie jest to nieodpowiednie.
• Brak możliwości cichej zabawy lub spędzania wolnego czasu.
• Zawsze „w ruchu”.
• Mówi za dużo.
• Wyrzuca odpowiedź przed zakończeniem pytania (na przykład może kończyć zdania innych osób, nie może się doczekać rozmowy w rozmowach).
• Ma trudności z czekaniem na swoją kolej, na przykład podczas oczekiwania w kolejce.
• Przerywa lub ingeruje w innych (na przykład wcina się w rozmowy, gry lub zajęcia albo zaczyna korzystać z cudzych rzeczy bez pozwolenia). Starsze nastolatki i dorośli mogą przejąć to, co robią inni.

Jak diagnozuje się ADHD?

Nie ma testu laboratoryjnego do zdiagnozowania ADHD. Diagnoza obejmuje zbieranie informacji od rodziców, nauczycieli i innych osób, wypełnianie list kontrolnych i przeprowadzanie oceny medycznej (w tym badania przesiewowe wzroku i słuchu), aby wykluczyć inne problemy zdrowotne. ADHD nie można zapobiec ani wyleczyć. Jednak wczesne wykrycie, a także dobry plan leczenia i edukacji, może pomóc dziecku lub dorosłemu z ADHD w radzeniu sobie z objawami.

Więcej informacji o ADHD znajdziesz tutaj.

Źródła

1. https://www.cdc.gov/ncbddd/adhd/facts.html
2. https://www.psychiatry.org/patients-families/adhd/what-is-adhd