W Polsce wiele osób wciąż nie wykupuje leków z powodu zbyt wysokich cen. Tymczasem istnieje mechanizm, który mógłby realnie obniżyć koszty terapii i zwiększyć dostępność leków – to import równoległy. Choć sprawdza się w innych krajach Unii Europejskiej, w Polsce blokują go zbyt złożone przepisy. Czy trwające właśnie prace nad zmianą prawa okażą się przełomem dla pacjentów?
Dostępność leków to wciąż palący temat, zwłaszcza w kontekście ich rosnących cen i czasowych braków w aptekach. Jedną z odpowiedzi na te problemy może być import równoległy, czyli mechanizm pozwalający sprowadzać oryginalne leki z krajów Unii Europejskiej, w których są one tańsze. To legalna i bezpieczna praktyka, wspierana przez unijne przepisy, a jej celem jest nie tylko oszczędność dla pacjenta, ale również zwiększenie dostępności terapii.
W Polsce jednak import równoległy to wciąż niszowe rozwiązanie – leki sprowadzane w ten sposób stanowią zaledwie 1 proc. sprzedaży aptecznej. W przypadku leków refundowanych to tylko 0,25 proc. Dla porównania – w Danii sięga on aż 30 proc., a w Niemczech 8 proc. Dlaczego zatem nie działa u nas?
Problemem są przede wszystkim skomplikowane przepisy. Eksperci i organizacje pacjenckie, w tym Stowarzyszenie Importerów Równoległych Produktów Leczniczych, wskazują na konieczność zmian legislacyjnych. Chodzi o uproszczenie procedur refundacyjnych, stworzenie jasnej definicji produktu z importu równoległego, a także zniesienie obowiązku negocjacji cenowych z Komisją Ekonomiczną.
W praktyce oznacza to mniej barier dla firm sprowadzających leki i większe szanse na wprowadzenie ich do aptek – szybciej, taniej i bez zbędnych formalności.
Niższa cena to często nie tylko oszczędność, ale też klucz do kontynuacji leczenia. W wielu przypadkach, zwłaszcza w psychiatrii, nie można zamieniać leków na inne odpowiedniki – pacjenci potrzebują dokładnie tego, co zostało im przepisane.
Jak podkreśla Stanisław Maćkowiak z Federacji Pacjentów Polskich, to właśnie w takich przypadkach import równoległy może odegrać istotną rolę. Uproszczenie dostępu do tych samych leków – tyle że w niższej cenie – to konkretna korzyść, która przekłada się na lepszą jakość życia.
Stowarzyszenie Importerów Równoległych oficjalnie przekazało swoje postulaty Ministerstwu Zdrowia. Apeluje o uproszczenie procedur i wyeliminowanie barier, które dziś blokują rozwój tego segmentu rynku. Proponowane zmiany mają zyskać także poparcie środowisk pacjenckich i farmaceutycznych.
„Leki mogą być tańsze i bardziej dostępne. Droga do tego prowadzi przez rozwój importu równoległego” – przypomina Tomasz Dzitko, prezes stowarzyszenia. Jego zdaniem nowelizacja ustawy refundacyjnej to szansa na realne usprawnienie systemu ochrony zdrowia i zmniejszenie obciążenia finansowego, które dziś ponoszą pacjenci.
Projekt nowelizacji ustawy refundacyjnej jest już analizowany. Ostateczne decyzje należą do resortu zdrowia, ale eksperci są zgodni – każda zmiana upraszczająca system to krok w dobrą stronę.
W czasach, gdy wielu pacjentów nie wykupuje leków z powodu ceny, działania wspierające tańsze i legalne rozwiązania mogą być przełomowe. Zwłaszcza że – jak pokazują doświadczenia innych państw UE – to rozwiązanie sprawdza się i realnie działa. Teraz czas na Polskę.
1. Czy import równoległy leków jest legalny w Polsce?
Tak, to w pełni legalna i bezpieczna praktyka w ramach rynku Unii Europejskiej.
2. Czy leki z importu różnią się składem od tych sprzedawanych w Polsce?
Nie. Mają identyczną substancję czynną, różnią się jedynie opakowaniem i ulotką.
3. Dlaczego w Polsce te same leki są droższe niż np. w Niemczech?
To efekt lokalnych przepisów refundacyjnych i ograniczeń w imporcie równoległym.
4. Czy pacjent może sam sprowadzić lek z zagranicy?
Tylko w określonych przypadkach – zazwyczaj robią to certyfikowane hurtownie lub apteki.
Prosty formularz! Wybierz godzinę konsultacji i oczekuj na kontakt z lekarzem online
