Endometrioza – objawy i przyczyn

Endometrioza to choroba ginekologiczna dotykająca narządy płciowe kobiety w każdym wieku. Objawy często obejmują ból w podbrzuszu, ból podczas miesiączki i stosunku płciowego, a także trudności w zajściu w ciążę. U niektórych kobiet problem jest na tyle uciążliwy, że dezorganizuje życie i utrudnia wykonywanie najprostszych czynności, natomiast u innych objawy mogą być zupełnie niezauważalne. Zatem jak rozpoznać endometriozę? Jakie są jej objawy i czy jest groźną chorobą? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule. 

Endometrioza – czym jest?

Endometrioza (gruczolistość zewnętrzna) to choroba przewlekła i charakteryzuje się nietypową obecnością tkanki wyściełającej jamę macicy (endometrium) poza właściwym dla niej miejscem, którym jest macica. Choć fragmenty endometrium mogą znajdować się w dowolnych miejscach na ciele, takich jak przewód pokarmowy, płuca i okolice serca, to najczęściej lokalizują się w jajnikach, jajowodach, okolicach miednicy. Zmiany hormonalne cyklu miesiączkowego wpływają na niewłaściwie umieszczoną tkankę endometrium, powodując stan zapalny i bóle brzucha. Oznacza to, że tkanka będzie rosła, gęstniała i rozpadała się, ale nie mając, gdzie się uwolnić, endometrium zostaje uwięzione w miednicy. 

Jakie są objawy endometriozy?

Choć ból jest najczęstszym objawem endometriozy, to jego nasilenie nie zawsze koreluje z zaawansowaniem choroby. Dolegliwości często ustępują po menopauzie, kiedy organizm przestaje wytwarzać estrogen. 

Objawy endometriozy obejmują:

• bolesne skurcze, podobne do skurczów menstruacyjnych,
• długotrwały ból w dolnej części pleców i miednicy,
• miesiączki trwające dłużej niż 7 dni,
• obfite krwawienie miesiączkowe,
• problemy z jelitami i moczem, w tym ból, biegunka, zaparcia i wzdęcia,
• krew w kale lub moczu,
• nudności i wymioty,
• zmęczenie,
• ból podczas seksu,
• plamienia lub krwawienia między miesiączkami,
• trudności z zajściem w ciążę.

Czy endometrioza jest groźna?

Schorzenie nie należy do rakowatych, natomiast może prowadzić do blizn i zrostów wewnętrznych, może także blokować jajowody, a z powodu uwięzionej krwi mogą tworzyć się cysty. Fragmenty endometrium mogą się ze sobą łączyć, prowadząc do poważnych zmian w narządach rozrodczych. Jeżeli podejrzewasz u siebie endometriozę, skontaktuj się pilnie z lekarzem. 

Endometrioza – przyczyny

Chociaż dokładne przyczyny endometriozy nie są znane, to możliwe wyjaśnienia choroby są następujące:

Miesiączka wsteczna – w miesiączce wstecznej krew menstruacyjna zawierająca tkanki endometrium przepływa z powrotem przez jajowody i do jamy miednicy zamiast uwolnić się z organizmu. Te tkanki przyklejają się do ścian miednicy i powierzchni narządów miednicy, gdzie rosną i gęstnieją oraz krwawią w trakcie każdego cyklu miesiączkowego.
Geny – choroba ma tendencję do występowania w rodzinach.
Problemy z układem odpornościowym – mogą uniemożliwić organizmowi rozpoznanie i zniszczenie tkanki przypominającej endometrium.
Rozprzestrzenianie się komórek endometrium – naczynia krwionośne lub układ limfatyczny mogą przenosić komórki endometrium do innych części ciała.

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania:

• rozpoczęcie miesiączki w młodym wieku,
• przechodzenie menopauzy zbyt późno, 
• krótkie cykle miesiączkowe — np. krótsze niż 27 dni,
• obfite miesiączki, które trwają dłużej niż siedem dni,
• wyższy poziomu estrogenu w organizmie,
• niski wskaźnik masy ciała,
• wszelkie schorzenia, które uniemożliwiają odpływ krwi z organizmu podczas miesiączki,
• zaburzenia układu rozrodczego.

Endometrioza zwykle rozwija się kilka lat po wystąpieniu miesiączki. Oznaki i objawy choroby mogą chwilowo ulec poprawie w czasie ciąży i mogą całkowicie ustąpić wraz z menopauzą.

Źródła:

• https://www.medicalnewstoday.com/articles/149109
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/endometriosis/symptoms-causes/syc-20354656
• https://www.healthline.com/health/endometriosis
• L. C. Giudice, Clinical practice. Endometriosis, N. Engl. J. Med, 362, 2010, s. 2389–2398.