Czym jest narcystyczne zaburzenie osobowości?

Narcyz to popularne hasło opisujące kogoś, kto zachowuje się próżno lub jest zaabsorbowany sobą. Wiele osób nie wie, że narcyzm lub narcystyczne zaburzenie osobowości jest w rzeczywistości poważnym stanem. Narcystyczne zaburzenie osobowości — jeden z kilku rodzajów zaburzeń osobowości — to stan psychiczny, w którym ludzie mają zawyżone poczucie własnej ważności, głęboką potrzebę nadmiernej uwagi i podziwu, kłopotliwe relacje i brak empatii dla innych. Ale za tą maską ekstremalnej pewności siebie kryje się krucha samoocena, która jest podatna na najmniejszą krytykę.

Narcystyczne zaburzenie osobowości – czym jest?

Narcystyczne zaburzenie osobowości obejmuje egocentryczny, arogancki sposób myślenia i zachowania, brak empatii i troski o innych ludzi oraz nadmierną potrzebę podziwu. Narcystyczne zaburzenie osobowości dotyka częściej mężczyzn niż kobiety i często zaczyna się u nastolatków lub wczesnej dorosłości. Chociaż przyczyna narcystycznego zaburzenia osobowości nie jest znana, to niektórzy badacze uważają, że na biologicznie wrażliwe dzieci mogą mieć wpływ nadopiekuńcze lub zaniedbujące style rodzicielskie. Genetyka i neurobiologia również mogą odgrywać rolę w rozwoju narcystycznego zaburzenia osobowości.

Jak się zachowuje osoba narcystyczna?

Osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości są zakochane w wyidealizowanym, majestatycznym obrazie siebie. Osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości są niezwykle odporne na zmianę swojego zachowania, nawet jeśli powoduje to problemy. Ich tendencją jest zrzucanie winy na innych. Co więcej, są niezwykle wrażliwi i źle reagują na nawet najdrobniejszą krytykę, nieporozumienia lub domniemane lekceważenie, które postrzegają jako ataki osobiste.

Przykłady zachowań narcystycznych

Osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości:

• mają przesadne poczucie własnej ważności,
• potrzebują być nadmiernie podziwiani,
• oczekują, że zostaną uznani za lepszych, nawet bez osiągnięć, które to uzasadniają,
• wyolbrzymiają swoje osiągnięcia i talenty,
• są pochłonięte są fantazjami o sukcesie, sile, blasku, pięknie lub idealnym partnerze,
• wierzą, że są lepsi i mogą spotykać się tylko z równie wyjątkowymi ludźmi,
• oczekują wyjątkowych przysług i niekwestionowanego spełnienia ich oczekiwań,
• wykorzystują innych, aby uzyskać to, czego chcą,
• mają niezdolność lub niechęć do rozpoznawania potrzeb i uczuć innych osób,
• zazdroszczą innym i wierzą, że inni im zazdroszczą,
• zachowują się arogancko lub wyniośle, wyglądając na osoby zarozumiałe, chełpliwe i pretensjonalne,
• nalegają, aby mieć wszystko, co najlepsze — na przykład najlepszy samochód lub biuro.

Jednocześnie osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości mają problem z radzeniem sobie ze wszystkim, co postrzegają jako krytykę. Narcystyczne osoby:

• stają się niecierpliwi lub źli, gdy nie otrzymują specjalnego traktowania,
• mają poważne problemy interpersonalne i łatwo czują się lekceważeni,
• reagują z wściekłością lub pogardą i starają się umniejszyć drugą osobę, aby wyglądać na lepszych,
• mają trudności z regulowaniem emocji i zachowań,
• doświadczają poważnych problemów z radzeniem sobie ze stresem i przystosowaniem się do zmian,
• czują się przygnębieni i niezadowoleni, ponieważ nie są w stanie osiągnąć perfekcji,
• mają ukryte poczucie niepewności, wstydu, wrażliwości, lęku i upokorzenia.

Osoby z narcystycznym zaburzeniem osobowości mogą nie chcieć myśleć, że coś może być nie tak, więc prawdopodobnie nie będą szukać leczenia. Jeśli zgłoszą się na leczenie, to najprawdopodobniej z powodu objawów depresji, używania narkotyków, alkoholu lub innego problemu ze zdrowiem psychicznym. Jednak postrzeganie zniewag dla samooceny może utrudnić zaakceptowanie i kontynuowanie leczenia.

Jeśli rozpoznajesz w opisie pewne aspekty swojej osobowości, które są wspólne dla narcystycznego zaburzenia osobowości lub czujesz się przytłoczony smutkiem, rozważ skontaktowanie się z lekarzem. Odpowiednie leczenie może sprawić, że Twoje życie stanie się bardziej satysfakcjonujące i przyjemne.

Źródła:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/narcissistic-personality-disorder/symptoms-causes/syc-20366662
2. https://www.webmd.com/mental-health/narcissistic-personality-disorder
3. https://www.sane.org/information-stories/facts-and-guides/narcissistic-personality-disorder