Bulimia – co to jest i jak leczyć

Bulimia należy do bardzo częstych  zaburzeń odżywiania. Chorzy na bulimię odżywiają się niezdrowymi pokarmami, do których zaliczana jest żywność przetworzona. Ich sposób jedzenia jest niekontrolowany i łapczywy.  Po napadzie odczuwają poczucie winy, podczas którego wywołują wymioty, stosują  środki przeczyszczające. Choroba ta dotyka przeważnie kobiety.  Powikłaniami tego zaburzenia odżywiania jest uszkodzenie gardła i przełyku  oraz próchnica i choroby  dziąseł.

Co to jest bulimia psychiczna?

Bulimia psychiczna, obok anoreksji, należy do najczęstszych  zaburzeń odżywiania. Jej nazwa wywodzi się od słowa „bulimis”, które charakteryzuje duży “wilczy głód”. Wstępnie łączono je z  jadłowstrętem psychicznym (anoreksją). Aktualnie jest samodzielnym zespołem klinicznym. Charakterystyczną cechą bulimii jest napad objadania się, a potem przeczyszczenie organizmu. Zaburzeniem tym częściej dotknięte są kobiety, przeważnie młode dziewczęta w wieku od 15 do 24 roku życia. 

Objawy bulimii

Napad bulimii poprzedza stan napięcia spowodowany różnymi nieznanymi przyczynami. Chorzy łapczywie objadają się niezdrowym jedzeniem. W chwili napadu potrafią zjeść duże ilości różnorodnych pokarmów i tracą kontrolę nad swoim zachowaniem. Utrata kontroli powoduje poczucie winy. Chory  czuje się lepiej, gdyż napięcie spada . Podczas  napadu lub bezpośrednio po nim, następuje wywoływanie wymiotów tzw. (typ „przeczyszczający” bulimii) i zażywanie leków przeczyszczających. Często pomiędzy objadaniem się, spotyka się stosowanie intensywnej diety bądź zażywanie leków przeczyszczających. Nie wszyscy dotknięci chorobą wywołują regularne wymioty, stosują tylko wysiłek fizyczny. Bulimia często jest  niezauważalna  przez otoczenie, gdyż chorzy objadają się i wymiotują                       samotnie, nie izolują się jednak społecznie.

Rozpoznanie bulimii

Chorobę bulimii rozpoznaje lekarz internista, psycholog czy psychiatra, na podstawie  odpowiednich badań i wywiadu z pacjentem.  Podczas rozmowy lekarz dąży do ustalenia: między innymi:

• czy występują napady gwałtownego objadania się i jak często,
• czy są wywoływane wymioty i  stosowane środki przeczyszczające,
• czy jest stosowany post lub intensywny wysiłek fizyczny,
• co jest wyznacznikiem samooceny.

Po przeprowadzonym wywiadzie i badaniach, jeżeli rozpoznaniem jest bulimia psychiczna, lekarz proponuje a następnie wdraża odpowiednie leczenie. Czasem warto skonsultować się jeszcze przed pójściem gabinetu lekarze, korzystając z teleporady.

Leczenie bulimii

Zazwyczaj w leczeniu bulimii stosowana jest  zarówno psychoterapia jak i farmakoterapia. W tego typu przypadku  zaburzenia odżywiania,  w pracy z psychoterapeutą, szczególnie ważna jest motywacja i wytrwałość samego pacjenta.

W trakcie leczenia pacjent uczy się  panowania nad emocjami, stosowania właściwych zwyczajów żywieniowych oraz akceptowania siebie. Wprowadza się  terapię rodzinną, podczas której najbliżsi chorej na bulimię uczą się jak ją wspierać w leczeniu oraz jak postępować, by chory czuł się dobrze w otoczeniu rodzinnym. Farmakoterapia z kolei polega na przyjmowaniu leków przeciwdepresyjnych. 

 Rokowanie i powikłania bulimii

Poprawa funkcjonowania chorych na bulimię psychiczną zależy przede wszystkim od motywacji pacjenta, jego postawy i otoczenia oraz od zaangażowania w terapię. Choroba bulimii psychicznej może prowadzić do licznych powikłań. Są nimi zapalne powiększenie trzustki, nadżerki w żołądku, tylnej ściany gardła oraz choroby dziąseł   i próchnica.  W przypadku stosowania przez chorego środków przeczyszczających i odwadniających, cierpi on z powodu biegunek i dużych spadków masy ciała.  

Przyczyny bulimii

Przyczyną bulimii są czynniki biologiczne, indywidualne i rodzinne.

Biologiczne czynniki bulimii

Należą do nich między innymi nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu serotoninergicznego jak również interakcje między takimi substancjami, jak na przykład leptyna czy dopamina, mające wpływ na łaknienie.

Indywidualne czynniki bulimii

Indywidualnymi czynnikami bulimii są problemy z akceptacją siebie oraz niskiej samooceny. Osoby chore na bulimię przeważnie nie lubią siebie oraz traktują się bardzo źle. Opinię o sobie opierają na zdaniu innych. Mogą to być rodzice, rodzeństwo czy partner. Przede wszystkim od ich zdania zależy to, jakie zdanie o sobie będzie miał chory. Osoby z bulimią psychiczną  akceptują otoczenie,  rezygnując  ze swoich potrzeb. Powoduje  to zagubienie, obniża samopoczucie i napięcie. Może  to być  spowodowane brakiem sukcesów, gdyż  chorzy są osobami  ambitnymi.  Mają oni też potrzebę bycia kontrolowanym.

Rodzinne czynniki bulimii

Czynnikami rodzinnymi bulimii są przeważnie: wrogość między domownikami, brak wsparcia, ciepła rodzinnego, jak również brak wzorców pozytywnego radzenia sobie z problemami. 

Zapobieganie bulimii

Bulimia psychiczna jest chorobą wieloczynnikową. By nie doprowadzić  do rozwoju zaburzenia, trzeba pamiętać o akceptacji własnej osoby i  polubieniu siebie. Należy starać się spędzać miłe chwile z bliskimi, wspierać się w trudnych chwilach, niech każdy członek w rodzinie wie, że może liczyć na drugiego. Rozmawiajmy o swoich potrzebach, uczuciach  i oczekiwaniach.

Zalecane postępowanie w przypadku bulimii

1. Codziennie pamiętaj o swoich zaletach i akceptuj siebie.
2. Prowadź rozmowy z rodziną, mówiąc o potrzebie przyjaznej atmosfery.
3. Akceptuj i chwal członków rodziny i zachęcaj ich do chwalenia siebie.
4. Staraj się być źródłem zaufania, miłości dla członków rodziny i zachęć ich do wzajemności.
5. Miej w pamięci, że twoje uczucia i potrzeby są bardzo ważne.

Źródła:

Nov 21,2017- Józefik Barbara  (red.) Anoreksja i Bulimia Psychiczna, Wydawnictwo UJ, Kraków 1999;

21 Lis. 2017…Kędra Edyta,  Zaburzenia odżywiania – znak naszych czasów,  Piel. Zdr. Publ. 2011 Prezentowanych informacji o charakterze medycznym

Medicover