Bulimia – poradnik dla pacjenta

Co to jest bulimia i na czym polega?

Bulimia nervosa, zwana również żarłocznością psychiczną, to zaburzenie odżywiania charakteryzujące się powtarzającymi się epizodami objadania się, po których następują kompensacyjne działania mające na celu uniknięcie przybrania na wadze. Objadanie się polega na szybkim spożywaniu dużej ilości jedzenia w krótkim czasie, często z poczuciem utraty kontroli nad tym procesem. Po takim epizodzie osoba dotknięta bulimią może prowokować wymioty, stosować środki przeczyszczające, głodzić się lub wykonywać nadmierne ćwiczenia fizyczne.

Głównym mechanizmem bulimii jest obsesyjna troska o wagę i wygląd, co prowadzi do niezdrowych nawyków żywieniowych. Zaburzenie to dotyczy głównie kobiet, ale coraz częściej obserwuje się je również u mężczyzn. Bulimia nie wynika jednak wyłącznie z chęci zachowania szczupłej sylwetki – za jej rozwojem stoją także czynniki emocjonalne, takie jak niska samoocena, stres czy trudności w radzeniu sobie z emocjami.

Po czym poznać bulimiczkę?

Rozpoznanie bulimii może być trudne, ponieważ osoby zmagające się z tym zaburzeniem często starają się ukrywać swoje zachowania przed otoczeniem. Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów są cykliczne epizody objadania się i związane z nimi działania kompensacyjne, takie jak prowokowanie wymiotów czy nadużywanie środków przeczyszczających. Bulimiczki często odczuwają silne poczucie winy i wstydu po epizodach objadania się, co może prowadzić do jeszcze większej izolacji społecznej.

Inne sygnały to fizyczne objawy, takie jak obrzęk ślinianek przyusznych, który powoduje „chomikowaty” wygląd twarzy, oraz zniszczenie szkliwa zębów spowodowane częstym kontaktem z kwasem żołądkowym. Dodatkowo mogą pojawiać się oznaki odwodnienia, takie jak sucha skóra i spękane usta, a także nieregularne miesiączki lub ich brak. Zmiany w zachowaniu, np. nagła obsesja na punkcie ćwiczeń fizycznych czy unikanie wspólnych posiłków, również mogą sugerować problemy z bulimią.

Dlaczego bulimiczki tyją?

Paradoksalnie, osoby cierpiące na bulimię, pomimo działań mających na celu kontrolowanie wagi, mogą przybierać na masie ciała. Jednym z głównych powodów jest fakt, że organizm nie jest w stanie całkowicie pozbyć się kalorii przyjętych podczas epizodów objadania się, nawet jeśli nastąpiły wymioty lub zastosowano środki przeczyszczające. Dodatkowo zaburzenie metabolizmu, spowodowane cyklicznym objadaniem się i głodówkami, może prowadzić do magazynowania energii w postaci tkanki tłuszczowej.

Innym istotnym czynnikiem jest zmiana w poziomie hormonów regulujących apetyt, takich jak leptyna i grelina, co może powodować częstsze napady głodu i trudności w kontrolowaniu ilości spożywanego jedzenia. Z tego powodu osoby z bulimią często wpadają w błędne koło – epizody objadania się prowadzą do tycia, a to z kolei nasila poczucie winy i próby jeszcze większej kontroli nad wagą, które często kończą się kolejnymi napadami.

Jakie choroby powoduje bulimia?

Bulimia, poza oczywistymi skutkami psychicznymi, niesie ze sobą szereg poważnych konsekwencji zdrowotnych. Najbardziej widoczne są problemy z układem pokarmowym, takie jak przewlekłe zapalenie przełyku, refluks żołądkowy czy wrzody żołądka. Prowokowanie wymiotów powoduje również uszkodzenie szkliwa zębów i zwiększa ryzyko próchnicy oraz infekcji jamy ustnej.

Zaburzenie to wpływa także na układ hormonalny, co może prowadzić do nieregularnych miesiączek, a nawet problemów z płodnością. Utrata elektrolitów, wynikająca z wymiotów lub stosowania środków przeczyszczających, powoduje zaburzenia pracy serca, takie jak arytmie, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do zatrzymania akcji serca.

Nie można również zapominać o psychicznych skutkach bulimii – depresja, lęk, a nawet myśli samobójcze są częstymi towarzyszami tego zaburzenia. Bez odpowiedniego leczenia bulimia może prowadzić do trwałego uszczerbku na zdrowiu, a w niektórych przypadkach nawet do śmierci. Dlatego kluczowe jest jak najszybsze rozpoznanie problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia.