Szczepienia ochronne przeciwko pneumokokom

Szczepienie przeciwko pneumokokom jest ważnym środkiem zapobiegawczym w opiece zdrowotnej, który znacząco zmniejsza obciążenie chorobami pneumokokowymi u zaszczepionych osób i całej populacji. Szczepienie przeciwko pneumokokom jest wskazane u osób dorosłych z czynnikami ryzyka choroby pneumokokowej lub ciężkich działań niepożądanych w przypadku wystąpienia choroby. Szczepienia przeciwko pneumokokom są również rutynową częścią schematów szczepień niemowląt i dzieci na całym świecie.

Przeczytaj również, Ból ręki po szczepieniu – przyczyny i jak go złagodzić?

Co to są pneumokokI?

Choroba pneumokokowa to nazwa każdej infekcji wywołanej przez bakterie Streptococcus pneumoniae lub pneumokoki. Infekcje pneumokokowe mogą obejmować infekcje ucha i zatok, zapalenie płuc i infekcje krwi. 

• Choroba pneumokokowa może obejmować wiele różnych rodzajów infekcji. Objawy zależą od zainfekowanej części ciała. Większość infekcji pneumokokowych ma łagodny przebieg. Jednak niektóre mogą być śmiertelne lub powodować długotrwałe problemy. 
• Każdy może zachorować na chorobę pneumokokową, ale niektórzy ludzie są narażeni na zwiększone ryzyko. Bycie w pewnym wieku lub posiadanie pewnych schorzeń może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby pneumokokowej. Małe dzieci i osoby starsze są narażone na zwiększone ryzyko w porównaniu z innymi grupami wiekowymi. 
• Wczesna diagnostyka i leczenie są bardzo ważne w przypadku poważnych infekcji pneumokokowych. Antybiotyki mogą pomóc w leczeniu ciężkich chorób wywoływanych przez bakterie pneumokokowe.
• Szczepionki są najlepszym sposobem zapobiegania chorobie pneumokokowej. 

Kto powinien zaszczepić się przeciwko pneumokokom?

Lekarze zalecają szczepienie przeciwko pneumokokom wszystkim dzieciom w wieku poniżej 5 lat i wszystkim dorosłym w wieku 65 lat lub starszym. W pewnych sytuacjach inne dzieci i dorośli również powinni otrzymać szczepionki przeciw pneumokokom. Poniżej znajduje się więcej informacji o tym, kto powinien, a kto nie powinien otrzymać każdego rodzaju szczepionki przeciw pneumokokom. Porozmawiaj z lekarzem o tym, co jest najlepsze w Twojej sytuacji. Dzieci, które przegapią szczepienia lub rozpoczną serię później niż zalecana, powinny zostać zaszczepione. Zalecana liczba dawek i odstępy między dawkami będą zależeć od wieku dziecka w momencie rozpoczęcia szczepienia. Szczepionka przeciw pneumokokom chroni przed poważnymi i potencjalnie śmiertelnymi infekcjami pneumokokowymi. 

Kto może nie otrzymać szczepionki na pneumokoki?

Ze względu na wiek lub stan zdrowia niektórzy ludzie nie powinni otrzymywać niektórych szczepionek lub powinni poczekać z ich otrzymaniem. Dzieci w wieku poniżej 2 lat i osoby poniżej 19 roku życia nie powinny otrzymywać szczepionki przeciw pneumokokom. Ponadto poinformuj osobę, która podaje Tobie lub Twojemu dziecku szczepionkę przeciwko pneumokokom, jeśli:

• Ty lub Twoje dziecko mieliście reakcję alergiczną na wcześniejszy zastrzyk przeciwko pneumokokom lub macie jakiekolwiek poważne, zagrażające życiu alergie.
• Nie rób zastrzyku, jeśli kiedykolwiek miałeś poważną reakcję alergiczną. Każdy, kto ma ciężką, zagrażającą życiu alergię na jakąkolwiek część tych szczepionek, nie powinien jej otrzymać. Lekarz może poinformować Cię o składnikach szczepionek.
• Ty lub Twoje dziecko nie czujecie się dobrze.

Osoby cierpiące na łagodną chorobę, taką jak przeziębienie, prawdopodobnie mogą zostać zaszczepione. Osoby z cięższą chorobą powinny prawdopodobnie poczekać, aż wyzdrowieją. Lekarz z pewnością pomoże Ci doradzić.

Jak działa szczepionka przeciw pneumokokom?

Szczepionki przeciw pneumokokom pobudzają organizm do wytwarzania przeciwciał przeciwko bakteriom pneumokokowym. Przeciwciała to białka wytwarzane przez organizm w celu neutralizacji lub niszczenia organizmów przenoszących choroby i toksyn. Chronią cię przed zachorowaniem. Zidentyfikowano ponad 90 różnych szczepów bakterii pneumokokowej, chociaż większość z tych szczepów nie powoduje poważnych infekcji. Szczepionka dla dzieci chroni przed 13 szczepami bakterii pneumokokowych, podczas gdy szczepionka dla dorosłych chroni przed 23 szczepami. 

Skuteczność szczepionki przeciw pneumokokom

Dzieci bardzo dobrze reagują na szczepionkę przeciwko pneumokokom. Wprowadzenie tej szczepionki do harmonogramu szczepień dziecięcych spowodowało znaczne zmniejszenie liczby zachorowań na pneumokoki. Uważa się, że szczepionka przeciw pneumokokom podawana starszym dzieciom i dorosłym ma od 50 do 70% skuteczność w zapobieganiu chorobie pneumokokowej. 

Przeczytaj również artykuł o Szczepienia przeciw COVID-19

Źródła:

1. https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/pneumo/public/index.html
2. https://www.cdc.gov/pneumococcal/