Terapia par w leczeniu uzależnień: jak wspólne leczenie wzmacnia więzi i wspiera zdrowienie

Wspólna terapia jest bardzo skutecznym narzędziem w leczeniu uzależnień. Jednak kluczowe jest, aby obie strony były zmotywowane do pracy nad sobą i swoim zachowaniem. Wzajemne zaangażowanie pozwoli osiągnąć zamierzone rezultaty i wytrwać w postanowieniu. Warto zatem bliżej poznać specyfikę wspólnej terapii.

Jak uzależnienie jednego lub obojga partnerów wpływa na relację?

Każde uzależnienie negatywnie przekłada się na relacje w związku i to niezależnie, czy nałogowcem jest jedna, czy obie osoby. Dodatkowo ma ogromny wpływ na zachowanie jednostki. Związek z uzależnioną partnerką/partnerem jest trudny i wymagający. Z czasem życie codzienne staje się podporządkowane nałogowi, od tych lepszych i gorszych momentów. Cała uwaga jednej ze stron skupia się na walce z uzależnieniem partnerki/partnera, natomiast druga strona koncentruje się na pozyskaniu środka, który zaspokoi ich głód. W związku pojawia się szereg destrukcyjnych zachowań, które z czasem wyniszczają psychicznie drugą osobę. Mowa tutaj przede wszystkim o wybuchach złości, agresji, kłamstwach czy awanturach, które pojawiają się głównie w chwili niemożności zaspokojenia głodu wynikającego z uzależnienia. To również ciągłe manipulacje, składanie pustych obietnic. Nałóg przejmuje kontrolę nad związkiem i podporządkowuje zachowania obu partnerów. Takie zjawisko często prowadzi do współuzależnienia. 

Jak wspólna terapia może być skutecznym narzędziem w leczeniu uzależnień?

Terapia par koncentruje się nie tylko na indywidualnych problemach związanych z uzależnieniem, ale także na dynamice i komunikacji w związku. Oznacza to holistyczne podejście do występującego nałogu z punktu widzenia obu osób w związku. Uwaga terapeuty nie skupia się jedynie na uzależnieniu, ale przede wszystkim na odczuciach, potrzebach czy problemach partnerki i partnera. Wspólna terapia pozwala lepiej zrozumieć mechanizmy uzależnienia, jak również pomaga wypracować strategię wspierania drugiej osoby. Istotną kwestią będzie również odbudowanie zaufania, które zniszczyło uzależnienie. Współpraca z psychoterapeutą umożliwi omówienie kluczowych czynników, takich jak kłamstwa, agresja czy manipulacja. Najczęściej to właśnie te zachowania niszczą zaufanie do drugiego człowieka. Wspólne uczestnictwo w terapii to również omówienie istniejących konfliktów oraz skuteczne ich rozwiązywanie, co znacząco zredukuje stres czy nieporozumienia oraz ograniczy ryzyko nawrotu. Proces terapeutyczny przyczyni się również do poprawy komunikacji w związku, poprzez odbudowę zdrowej relacji. Wspólna terapia pomoże także w przygotowaniu się na możliwość nawrotów uzależnienia. To wypracowanie planu działania, który przełoży się na szybką i trafną reakcję oraz ograniczenie negatywnych skutków. 

Jakie techniki są najczęściej stosowane w terapii par?

Dobór optymalnej techniki jest podyktowany indywidualną sytuacją konkretnej pary. Niemiej jednak psychoterapeuci najczęściej podkreślają jak ważne są:

Komunikacja empatyczna

Komunikacja empatyczna w kontekście terapii par pomaga w radzeniu sobie z silnymi i trudnymi emocjami, jak również odbudowuje wzajemne relacje. Jej zadaniem m.in. jest stworzenie solidnej podstawy do wspólnego zdrowienia. Dodatkowo pomaga partnerom przekształcić destrukcyjne zachowania i wzorce komunikacji w bardziej konstruktywne, co stanowi fundament trwałej poprawy wzajemnych relacji.  

Komunikacja empatyczna to przede wszystkim:

• wzajemne słuchanie z należytą uwagą;
• wyrażanie wzajemnych uczuć:
• komunikowanie swoich potrzeb;
• unikanie osądzania i krytyki;
• wyrażanie wsparcia;
• poszukiwanie rozwiązań;
• wzajemne zrozumienie i akceptacja;
• odnajdywanie wspólnych celów.

Rozwiązywanie konfliktów

To kluczowy element każdego procesu terapeutycznego. Podczas rozmów z psychoterapeutą pary skupiają się na rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych oraz strategii radzenia sobie w trudnych czy kryzysowych sytuacjach. Rozwiązywanie konfliktów przekłada się również na poprawę relacji, wzajemne zrozumienie, zmniejszenie napięcia i stresu czy budowaniu zaufania i otwartości. Ma to fundamentalne znaczenie dla powodzenia terapii, jak również wytrwania w postanowieniu. 

Wzmacnianie wsparcia emocjonalnego 

W celu wzmocnienia wsparcia emocjonalnego, terapeuci zazwyczaj stosują trening umiejętności interpersonalnych. Jego celem jest nauczyć partnerów, jak radzić sobie ze stresem, rozwijać empatię oraz budować zaufanie. Wdrożenie zdrowych nawyków oraz wzorców komunikacji połączonej z rozwiązywaniem problemów, przyczynią się do stworzenia silniejszej więzi emocjonalnej. 

Jak terapia par przyczyniła się zarówno do osobistego zdrowienia, jak i wzmocnienia więzi partnerskiej?

Poniższe przykłady przedstawiają sukcesy terapeutyczne z ośrodka Przebudzenie pod Wrocławiem. Pary uzyskały profesjonalną pomoc w leczeniu uzależnienia i do dzisiaj cieszą się wspólnym życiem bez nałogów.

Anna i Wojciech – małżeństwo z 16-letnim stażem.

Problem: pracoholizm Anny i alkoholizm Wojciecha.

Po latach wzajemnych kłamstw i oskarżania się o występowanie uzależnienia, małżeństwo zdecydowało się na wspólną terapię. Psychoterapeuci pomogli zrozumieć im mechanizm uzależnienia, odnaleźć jego przyczyny, jak również wdrożyli indywidualne metody pracy. Efektem jest zachowanie trzeźwości przez Wojciecha oraz wprowadzenie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym przez Annę. Para odbudowała również wzajemne zaufanie i relacje, które stały się silniejsze, niż przed pojawieniem się problemu.

Iwona i Radosław – para z 5-letnim stażem

Problem: uzależnienie Radosława od amfetaminy.

Przez ostatnie lata, para przeszła przez wiele trudnych chwil. Radosław wielokrotnie obiecywał zerwać z nałogiem. Dopiero wyprowadzka Iwony skłoniła go do skorzystania z profesjonalnej pomocy. Nastepnie wspólna terapia pomogła zrozumieć im naturę uzależnienia oraz sposoby radzenia sobie z emocjami. Radosław wraz z terapeutami opracował strategię przygotowania się na potencjalne nawroty. Obecnie nie sięga po narkotyki, a para ponownie zamieszkała razem.

Wspólne leczenie prowadzi do trwałych zmian oraz odnowienia i wzmocnienia wzajemnych relacji, co jest kluczowe dla długotrwałego zdrowienia. Terapia par daje możliwość pracy nad związkiem w taki sposób, aby uwzględnić zarówno wspólne, jak i indywidualne potrzeby. Takie podejście pozwala przezwyciężyć słabości i wytrwać w postanowieniu.