Soczewki kontaktowe dla sportowców. Czy warto?

Wiele osób w swoim wolnym czasie lub zawodowo uprawia różne rodzaje aktywności fizycznej, co może być w mniejszym lub większym stopniu utrudnione przez wady wzrok. Dlatego dobór odpowiedniej metody korekcji wzroku jest bardzo ważny, zarówno dla zawodowców jak i amatorów.

Soczewki kontaktowe vs. okulary czyli co jest lepsze dla sportowców?

Na tak postawione pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Prawda jest taka, że wszystko zależy od potrzeb konkretnej osoby. Należy jednak przyznać, że w większości przypadków soczewki kontaktowe mają przewagę nad okularami. Oto główne powody:

• Szerokie pole widzenia – to chyba najważniejszy atut soczewek kontaktowych. Założenie ich nie powoduje jakiegokolwiek ograniczenia pola widzenia związanego obecnością ramki okularów. Zachowanie dobrego zakresu pola widzenia jest bardzo ważne praktycznie w każdej dyscyplinie, a szczególnie w sportach drużynowych.
• Dobra ostrość widzenia peryferyjnego – jest niejako związana z polem widzenia. Oznacza jednak odpowiednio ostre (wyraźne) widzenie przedmiotów znajdujących się po bokach głowy. Co prawda istnieją na rynku specjalnie wyprofilowane okulary sportowe, należy jednak zaznaczyć, iż nawet one mają pewne ograniczenia. 
• Małe ryzyko zabrudzenia  – rozgrywki sportowe często odbywają się w różnych warunkach atmosferycznych. Tradycyjne okulary zawsze narażone są na ich działanie, brudzą się podczas deszczu, śnieżycy, zniekształcając widziany obraz. Soczewki w takich warunkach sprawdzają się lepiej. Poza tym soczewki nie zaparują i nie powodują refleksów, co jest znacznym udogodnieniem w ich codziennym użytkowaniu.
• Większe bezpieczeństwo – w pierwszej kolejności mogłoby się wydawać, że to okulary stanowią lepszą ochronę. Okazuje się jednak, iż sztywny szkielet zwykłych okularów może podczas uderzenia wyrządzić o wiele więcej krzywdy od założonych soczewek kontaktowych. Dodatkowo okulary korekcyjne często uniemożliwiają założenie kasku, gogli czy okularów ochronnych.
• Większa stabilność obrazu – większość dyscyplin sportowych wymaga czynnego zaangażowania polegającego na bieganiu, szybkiej jeździe itp. W takich warunkach okulary mogą zsuwać się z nosa powodując dość znaczne zaburzenia widzenia. Stabilność obrazu jest niezwykle istotna w przypadku astygmatyzmu – w tym przypadku na uwagę zasługują soczewki ACUVUE® OASYS 1-Day for ASTIGMATISM.
• Brak zniekształceń widzenia – czasami okulary mogą zaburzać wielkość widzianych przedmiotów a nawet powodować podwójne widzenie (gdy patrzy się przez krawędź okularów). Te problemy nie występują podczas noszenia soczewek kontaktowych. 

Oprócz soczewek, okularów korekcyjnych i przeciwsłonecznych okularów sportowych istnieje również możliwość operacyjnej korekcji wady wzroku. Wybór metody korekcji to indywidualna decyzja ale powinna być podjęta po rozmowie z lekarzem.

Jazda na rowerze, bieganie, pływanie… każdy znajdzie coś dla siebie!

Większość sportowców wybiera miękkie soczewki. Są one bardzo popularne i bezpieczne w większości uprawianych sportów. Najlepiej wybrać soczewki jednodniowe silikonowo-hydrożelowe, które są łatwe w użyciu, zmniejszają ryzyko zakażeń oka i najlepiej spośród wszystkich soczewek przepuszczają tlen do rogówki. 

Inną opcją, którą należałoby rozważyć u sportowców jest tzw. ortokorekcja. Polega ona na zakładaniu bardzo twardej, sztywnej soczewki na noc. Powoduje ona zmianę krzywizny rogówki, dzięki czemu w dzień można funkcjonować bez soczewek. 

Ciekawym rozwiązaniem są również soczewki miniskleralne, korygujące nawet nietypowe wady wzroku.  Zostały one tak zaprojektowane, aby nie dostały się do nich żadne drobnoustroje, co jest dobrą opcją dla osób, które chcą w soczewkach uprawiać sporty wodne.

Właściwy dobór soczewek kontaktowych dla sportowców

Niezwykle istotny jest sposób doboru soczewek kontaktowych. Rutynowo dobiera się je w standardowym ułożeniu głowy (tak jak do badania w lampie szczelinowej). Niemniej jednak wśród sportowców ważne są różne inne kąty widzenia. W niektórych dyscyplinach głowa jest prawie zawsze skierowana ku podłożu, w innych znowu ku górze albo pod innym kątem. Z tego powodu dobór soczewek u sportowców może być bardziej problematyczny i powinny się tym zająć wykwalifikowane osoby.

Dlaczego najlepsze są soczewki jednodniowe?

Soczewki jednodniowe  są wygodne w użytkowaniu, nie trzeba ich czyścić, dezynfekować oraz ich użytkowanie wiąże się z mniejszą ilością zakażeń. Niektórzy nie używają soczewek kontaktowych na stałe a jedynie podczas wysiłku fizycznego, a w pracy czy w domu wolą nosić okulary. Wtedy również najwygodniejsze są soczewki jednodniowe. Są one również zalecane wśród osób, które chcą używać soczewek podczas sportów wodnych. Na basenach czy w innych akwenach wodnych oczy narażone są na wiele różnych drobnoustrojów. Są jednak sytuacje, kiedy wada jest na tyle duża, że po prostu trzeba założyć soczewki. W takich okolicznościach zaleca się stosowanie szczelnych okularów pływackich. Poza tym konieczne będzie zdjęcie soczewek 30 min po opuszczeniu basenu. Takie postępowanie uchroni przed niebezpiecznymi zakażeniami oczu. 

W większości innych dyscyplin soczewki jednodniowe (np. ACUVUE® OASYS 1-Day) również sprawdzą się najlepiej, gdyż codzienna wymiana soczewek jest mniej problematyczna i pomoże uchronić oczy przed zakażeniami.  

Kiedy soczewki kontaktowe nie są zalecane?

Właściwie główne przeciwwskazanie stanowią sporty wodne, z powodu możliwości wystąpienia ciężkich infekcji, np. pełzakowatego zapalenia rogówki. Stosując się jednak do wyżej przedstawionych zaleceń można zastanowić się nad tą metodą korekcji wzroku. 

Należy również rozważyć, czy odpowiednie jest stosowanie soczewek kontaktowych u osób z zespołem suchego oka. Sporty zimowe czy wymagające rzadkiego mrugania predysponują do wystąpienia takiego zespołu. 

Bardzo ważny jest również czas rozpoczęcia używania soczewek. U zawodowych sportowców bardzo niekorzystna jest korekcja wprowadzona w środku sezonu. Nie ma wtedy odpowiednio dużo czasu na adaptację do soczewek, a więc zawodnik widzi gorzej. Soczewki kontaktowe najlepiej jest wprowadzić w okresie przerwy w treningach, aby można było w pełni przyzwyczaić się do ich obecności.