Sód to pierwiastek, o którym rzadko myślimy na co dzień, a jednak odgrywa kluczową rolę w organizmie. Reguluje gospodarkę wodną, wpływa na pracę mięśni i nerwów, a także pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Pytanie, w jakim jedzeniu jest dużo sodu, pojawia się zarówno u osób, które chcą ograniczyć jego ilość, jak i u tych, które zmagają się z niedoborem.
Najwięcej sodu znajdziemy w produktach przetworzonych. Chleb, sery, wędliny czy gotowe przekąski zawierają go dużo więcej, niż moglibyśmy się spodziewać. To właśnie sól kuchenną dodaje się w trakcie produkcji, by poprawić smak i trwałość jedzenia. Nawet produkty, które nie smakują słono, mogą mieć wysoką zawartość sodu. Dlatego dietetycy podkreślają, że warto czytać etykiety.
Naturalnie sód występuje także w świeżych produktach. Warzywa liściaste, buraki i seler są dobrym źródłem tego pierwiastka. Jeśli chodzi o owoce, które mają dużo sodu, na uwagę zasługują suszone morele, figi i rodzynki. W codziennej diecie często pomija się ich znaczenie, a przecież mogą być cennym uzupełnieniem jadłospisu.
Interesującym połączeniem są produkty, które zawierają jednocześnie sód i potas. Banany i ziemniaki znane są jako źródło potasu, jednak w mniejszych ilościach dostarczają też sodu. Takie zestawienie pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej, co jest ważne szczególnie dla osób aktywnych fizycznie.
Niski poziom sodu w organizmie może objawiać się osłabieniem, zawrotami głowy czy kurczami mięśni. U starszej osoby niedobór sodu bywa szczególnie niebezpieczny, bo zwiększa ryzyko upadków i problemów z koncentracją. W takich sytuacjach warto sięgnąć po naturalne źródła sodu, takie jak zupy warzywne, kiszonki czy produkty mleczne.
Choć sód jest niezbędny, jego nadmiar może szkodzić. Objawia się to obrzękami, podwyższonym ciśnieniem krwi, a w dłuższej perspektywie zwiększa ryzyko chorób serca. To dlatego lekarze apelują, by zachować umiar i kontrolować, ile sodu dziennie faktycznie trafia na nasz talerz. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby nie przekraczać około 2 gramów sodu, co odpowiada 5 gramom soli kuchennej.
Zapotrzebowanie na sód zależy od wieku, aktywności i stanu zdrowia. Osoby zdrowe powinny trzymać się wspomnianych norm, jednak sportowcy czy osoby pracujące fizycznie mogą potrzebować nieco więcej, ze względu na utratę elektrolitów wraz z potem. Ważne, by nie kierować się wyłącznie smakiem – jedzenie nie musi być przesolone, aby dostarczyć odpowiedniej ilości tego pierwiastka.
1. Czy sód i sól to to samo?
Nie, sól kuchenna to głównie chlorek sodu, czyli połączenie sodu i chloru.
2. Jak sprawdzić zawartość sodu w produktach?
Najprościej zerknąć na etykietę – producenci muszą podawać ilość sodu lub soli.
3. Czy gotowanie zmniejsza ilość sodu w jedzeniu?
Nie w dużym stopniu, chyba że produkt gotuje się w dużej ilości wody i ją odlewa.
4. Dlaczego sód jest ważny dla sportowców?
Podczas wysiłku tracimy sód z potem, dlatego jego uzupełnianie wspiera nawodnienie i pracę mięśni.
Prosty formularz! Wybierz godzinę konsultacji i oczekuj na kontakt z lekarzem online
