Nowotwory gałki ocznej – rodzaje i objawy

Rak oka jest rzadkością. Może wpływać na zewnętrzne części oka, takie jak powieki, które zbudowane są z mięśni, skóry i nerwów. Jeśli rak zaczyna się wewnątrz gałki ocznej, nazywa się to rakiem wewnątrzgałkowym. Najczęstszymi nowotworami wewnątrzgałkowymi u dorosłych są czerniak i chłoniak. Najczęstszym rakiem oka u dzieci jest siatkówczak, który zaczyna się w komórkach siatkówki. Rak może również przenosić się do oka z innych części ciała. Leczenie raka oka różni się w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania. Może obejmować zabieg chirurgiczny, radioterapię, zamrażanie lub terapię cieplną lub laseroterapię.

Przeczytaj również, jakie są objawy raka piersi?

Rak oka – objawy

Jak rozpoznać, że ma się raka w oku? Rak oka nie zawsze powoduje oczywiste objawy i może zostać wykryty tylko podczas rutynowego badania wzroku. Objawy raka oka mogą obejmować:

• cienie, błyski światła lub falujące linie w Twojej wizji,
• rozmazany obraz,
• ciemna plama na oku, która się powiększa,
• częściowa lub całkowita utrata wzroku,
• wybrzuszenie jednego oka,
• guzek na powiece lub w oku, który powiększa się,
• podrażnienie oczu, które nie ustępuje,
• ból w oku lub wokół niego (chociaż zdarza się to rzadko),

Należy pamiętać, że objawy te mogą być również spowodowane drobniejszymi chorobami oczu. Nie musi być to nowotwór. Natomiast ważne jest, aby objawy zostały zbadane przez lekarza tak szybko, jak to możliwe.

Rodzaje raka oka

Czerniak oka 

Najczęstszym nowotworem, który zaczyna się w oku u dorosłych, jest czerniak oka. Czerniak to nowotwór, który zaczyna się w komórkach wytwarzających pigment nadający kolor skórze, włosom i oczom. Tak jak możesz dostać czerniaka na skórze, możesz również dostać go w oku. Chociaż jest to najczęstszy nowotwór, który zaczyna się w oku u dorosłych, to w porównaniu do innych nowotworów jest dosyć rzadki.

Pierwotny chłoniak wewnątrzgałkowy

Pierwotny chłoniak wewnątrzgałkowy (chłoniak oka) to nowotwór obejmujący białe krwinki (limfocyty). Chłoniaki mogą również rozpocząć się w narządach takich jak płuca, żołądek i rzadko oczy. Większość osób z chłoniakiem oka jest w podeszłym wieku lub ma problemy osłabiające układ odpornościowy, takie jak AIDS. Chłoniak oka często występuje z pierwotnym chłoniakiem ośrodkowego układu nerwowego, który jest chłoniakiem mózgu.

Siatkówczak

Siatkówczak dotyka małe dzieci. Mutacja genetyczna powoduje siatkówczaka. Nowotwór zaczyna się w siatkówce. Komórki nerwowe siatkówki zaczynają rosnąć i namnażać się. Następnie zwykle rozprzestrzeniają się w oku i ewentualnie w innych częściach ciała.

Inne nowotwory oka:

• Przerzuty do oczu, które rozprzestrzeniają się z innych narządów, takich jak piersi lub płuca, do oka. Występują najczęściej w naczyniówce, która ma wiele naczyń krwionośnych. Komórki rakowe przemieszczają się przez krwioobieg z odległego narządu do oka. 
• Raki oczodołu, które atakują tkanki otaczające gałkę oczną. Tkanki te mogą obejmować mięśnie poruszające gałką oczną i nerwy przyczepione do gałki ocznej.
• Raki przydatków, które wpływają na struktury dodatkowe (zwane strukturami przydatków) wokół gałki ocznej. Należą do nich powieki i gruczoły łzowe.

Rak oka – przyczyny

Dokładna przyczyna większości nowotworów oka nie jest znana. Ale naukowcy odkryli, że choroba jest powiązana z kilkoma innymi schorzeniami, które są opisane w czynnikach ryzyka raka oka. Prowadzonych jest wiele badań, aby dowiedzieć się więcej o przyczynach. Naukowcy dowiadują się, jak pewne zmiany w DNA wewnątrz komórek mogą spowodować, że komórki przekształcają się w raka. DNA może również wpływać na nasze ryzyko rozwoju pewnych chorób, takich jak niektóre rodzaje raka. Niektóre geny kontrolują, kiedy nasze komórki rosną, dzielą się na nowe i umierają. 

Niektóre czynniki wydają się zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania na raka oka, powieki lub okolicy oczodołu. Czynniki te obejmują:

• jasna skóra i/lub niebieskie oczy,
• ekspozycja na słońce lub solarium może zwiększać ryzyko raka lub czerniaka na powiece,
• narażenie na niektóre wirusy, takie jak wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), może zwiększać ryzyko raka płaskonabłonkowego spojówki,
• zespół atypowych znamion i czerniaka, wcześniej znany jako zespół znamion dysplastycznych, charakteryzuje się dużą liczbą nietypowych znamion,

Nie każdy z tymi czynnikami ryzyka choruje na raka oka. Jeśli jednak masz jakiekolwiek czynniki ryzyka i objawy raka oka, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Przeczytaj również, Jakie są objawy raka trzustki?

Źródła:

1. https://www.nhs.uk/conditions/eye-cancer/
2. https://medlineplus.gov/eyecancer.html
3. https://www.aao.org/eye-health/diseases/eye-cancer
4. https://www.mdanderson.org/cancer-types/eye-cancer.html