Komu przysługuje L4 na dziecko i jakie warunki trzeba spełnić?
Zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad dzieckiem przysługuje rodzicom i opiekunom prawnym objętym ubezpieczeniem chorobowym – zarówno obowiązkowym, jak i dobrowolnym. Co ważne, z L4 może skorzystać tylko jeden z rodziców w tym samym czasie. Nie jest dopuszczalne, aby oboje jednocześnie pobierali świadczenie na to samo dziecko.
Aby otrzymać zwolnienie, trzeba wykazać, że dziecko wymaga osobistej opieki, a w domu nie ma innej osoby, która mogłaby się nim zająć. W przypadku nagłych sytuacji, takich jak zamknięcie przedszkola czy choroba opiekunki, L4 przysługuje również wtedy, gdy dziecko jest zdrowe, ale wymaga nadzoru osoby dorosłej.
Ile dni L4 można wykorzystać w 2025 roku?
Wymiar zwolnienia zależy przede wszystkim od wieku dziecka i jego stanu zdrowia. Obowiązujące przepisy jasno określają maksymalną liczbę dni w roku kalendarzowym, jakie rodzic może wykorzystać:
- do 14. roku życia dziecka – do 60 dni
- powyżej 14. roku życia – maksymalnie 14 dni
- dzieci niepełnosprawne po 14. roku życia – dodatkowe 30 dni (łącznie do 60)
Co istotne, liczba dzieci nie wpływa na zwiększenie tego limitu. Rodzic mający troje dzieci w wieku do 14 lat wciąż może skorzystać łącznie z 60 dni zwolnienia w ciągu jednego roku.
Jak wygląda procedura uzyskania zwolnienia lekarskiego na dziecko?
W 2025 roku formalności związane z L4 są uproszczone – zwłaszcza dzięki upowszechnieniu e-zwolnień i teleporad. Proces zwykle wygląda następująco:
- Konsultacja z lekarzem – rodzic kontaktuje się z pediatrą lub lekarzem rodzinnym. Może to być tradycyjna wizyta w przychodni albo teleporada.
- Wywiad i ocena stanu zdrowia dziecka – lekarz dokonuje oceny sytuacji i w razie potrzeby wystawia zaświadczenie o konieczności opieki.
- Wystawienie e-zwolnienia (e-ZLA) – dokument trafia bezpośrednio do ZUS oraz pracodawcy.
- Złożenie wniosku do ZUS – rodzic powinien wypełnić formularz Z-15a i dołączyć dane dziecka. Wniosek można złożyć online przez PUE ZUS.
Zwolnienie uzyskane drogą zdalną ma taką samą moc prawną jak to wystawione podczas osobistej wizyty. Warunkiem jest przestrzeganie zaleceń lekarza i niewykonywanie pracy ani innych czynności sprzecznych z celem zwolnienia.
L4 na dziecko a opieka online – coraz częstszy wybór rodziców
W dobie cyfryzacji wielu rodziców decyduje się na uzyskanie L4 bez wychodzenia z domu. Teleporady są nie tylko wygodne, ale też bezpieczne – zwłaszcza gdy dziecko gorączkuje lub podejrzewany jest wirus. Taka forma kontaktu z lekarzem pozwala oszczędzić czas i ograniczyć ryzyko infekcji w poczekalni.
Zwolnienie wystawione podczas telekonsultacji działa na takich samych zasadach jak tradycyjne L4 – zostaje przekazane elektronicznie do ZUS i pracodawcy, a rodzic otrzymuje zasiłek opiekuńczy. Kluczowe jest jednak to, by korzystać z legalnych, uprawnionych placówek, które faktycznie przeprowadzają ocenę medyczną i dokumentują zasadność wydania zwolnienia.
Jakie prawa ma pracownik korzystający z L4 na dziecko?
Rodzic, który przebywa na zwolnieniu lekarskim z tytułu opieki nad dzieckiem, nie tylko ma prawo do świadczenia pieniężnego, ale też szereg ochronnych mechanizmów:
- Zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru – to pieniądze wypłacane przez ZUS za czas zwolnienia
- Ochrona zatrudnienia – pracodawca nie może zwolnić ani dyskryminować pracownika z powodu korzystania z prawa do opieki nad dzieckiem
- Obowiązek poinformowania pracodawcy – należy niezwłocznie powiadomić pracodawcę o przyczynie nieobecności i dostarczyć e-ZLA (co zwykle odbywa się automatycznie)
- Zakaz pracy – podczas trwania zwolnienia nie można podejmować pracy zarobkowej ani wykonywać fizycznie wyczerpujących obowiązków domowych. Naruszenie tych zasad może oznaczać utratę świadczenia
- Konieczność złożenia wniosku do ZUS – poza samym e-ZLA potrzebny jest także wniosek Z-15a
Co warto zapamiętać przed złożeniem wniosku o L4 na dziecko?
Choć formalności wokół zwolnienia lekarskiego na dziecko są zredukowane do minimum, warto pamiętać o kilku rzeczach. Po pierwsze – jeśli w gospodarstwie domowym przebywa osoba dorosła, która mogłaby zająć się dzieckiem, ZUS może odmówić wypłaty zasiłku. Po drugie – każde L4 wiąże się z odpowiedzialnością: w razie kontroli trzeba być pod adresem wskazanym w zwolnieniu i przestrzegać zaleceń lekarza.
Z drugiej strony, L4 na dziecko to ważny element systemu wsparcia rodzin – pozwala zatroszczyć się o dziecko bez obaw o konsekwencje zawodowe i finansowe. Warto z niego korzystać odpowiedzialnie, ale bez poczucia winy. Zdrowie dziecka zawsze jest priorytetem.
Źródło: meavita.pl, gov.pl
