Szkarlatyna – jak ją rozpoznać i jak leczyć?

Płonica, inaczej szkarlatyna jest jedną z typowych chorób zakaźnych wieku dziecięcego. Powodowana jest przez egzotoksyny wytwarzane przez paciorkowce, należy więc do grupy infekcji bakteryjnych. Zwykle ma gwałtowny przebieg i towarzyszą jej charakterystyczne objawy. Sprawdź, jak rozpoznać i wyleczyć szkarlatynę!

Najważniejsze objawy szkarlatyny

Płonica ma zwykle gwałtowny przebieg. Początkowo obserwuje się nalot w jamie ustnej, który znika w drugiej dobie choroby. Szkarlatynie zwykle towarzyszy tzw. malinowy język, czyli obrzęknięte i mocno zaczerwienione brodawki językowe. Przez około 3 dni występuje wysoka gorączka dochodząca do 39-40 st. C.

Pierwsze objawy szkarlatyny (płonicy) to m.in. charakterystyczna drobna czerwona wysypka grudkowa lub plamista pojawiająca się w zgięciach stawów oraz na brzuchu pacjenta. Plamy jaśnieją po naciśnięciu skóry, co wykorzystuje się w celu odróżnienia płonicy od innych chorób przebiegających z wysypką. Po upływie tygodnia zmiany skórne ustępują, a naskórek zaczyna się łuszczyć. Chorobie towarzyszy ostry ból gardła, dreszcze, ból głowy oraz objawy ze strony układu pokarmowego.

Diagnostyka płonicy – charakterystyczne symptomy i badania

Aby potwierdzić szkarlatynę, lekarz zbiera dokładny wywiad i bada chorego. W przypadku wątpliwości pomocne może okazać się wykonanie badań diagnostycznych: wymazu z gardła, testu na obecność paciorkowca, a także podstawowych badań krwi, czyli morfologii i CRP. Przydatne jest też dokładne przyjrzenie się objawom skórnym. Nie występują one na wewnętrznej powierzchni dłoni i stóp ani na brodzie i w okolicy nosa.

Jak można zarazić się szkarlatyną?

Na szkarlatynę chorują najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Choroba rozprzestrzenia się drogą kropelkową. Źródłem zakażenia mogą być osoby z aktywną szkarlatyną lub anginą, jeśli grupa paciorkowców, która ją wywołała, produkuje egzotoksyny. Objawy choroby mogą pojawić się także po kontakcie ze śliną bezobjawowych nosicieli tych bakterii. 

Jak skutecznie uchronić się przed płonicą?

Jednym ze sposobów na zmniejszenie ryzyka zarażenia się szkarlatyną jest przestrzeganie higieny rąk i unikanie kontaktu z osobami chorymi. Podobnie jak w przypadku innych infekcji sezonowych, płonicą można się zarazić w okresie jesiennym i zimowym, przebywając w dużych skupiskach ludzi. Dlatego warto w miarę możliwości unikać takich sytuacji. 

Leczenie szkarlatyny – skuteczna antybiotykoterapia

Po potwierdzeniu infekcji chory powinien przestrzegać zaleceń lekarza i zadbać o izolację od otoczenia, by nie przenosić infekcji na zdrowe osoby. W leczeniu szkarlatyny stosuje się leki z grupy penicylin. Szybkie wdrożenie antybiotykoterapii skraca czas trwania choroby i jej zakaźnej fazy. Dzięki temu zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się płonicy w otoczeniu. Dodatkową korzyścią jest zapobieganie powikłaniom.

Zakaźna szkarlatyna to choroba bakteryjna powodowana toksynami produkowanymi przez bakterie. W leczeniu wykorzystuje się antybiotyki, które hamują namnażanie się bakterii i tym samym ograniczają ilość produkowanych egzotoksyn.