1. Home
  2. Reumatologia

Reumatologia – poradnik dla pacjenta

Reumatologia to dziedzina medycyny skoncentrowana na diagnozowaniu i leczeniu chorób układu ruchu, w tym stawów, mięśni, kości oraz chorób autoimmunologicznych. Specjalizacja ta obejmuje szeroki zakres stanów, od zapalenia stawów po choroby tkanki łącznej, oferując pacjentom strategie zarządzania bólem i poprawę jakości życia.

Reumatologia

Czym zajmuje się reumatologia?

Reumatologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem, leczeniem i monitorowaniem chorób układu ruchu, które mogą obejmować stawy, mięśnie, kości oraz choroby autoimmunologiczne i zapalne tkanki łącznej. Specjaliści reumatolodzy trudnią się zarówno schorzeniami o charakterze zapalnym. Oprócz diagnozowania i leczenia, reumatologia zajmuje się również badaniami nad przyczynami chorób, co pozwala na rozwijanie nowych metod terapii.

W podejściu do pacjenta, reumatologia kładzie nacisk na wieloaspektowe strategie leczenia, mające na celu nie tylko złagodzenie objawów, ale i poprawę ogólnej funkcji życiowej pacjentów, co obejmuje zarządzanie bólem, zapobieganie uszkodzeniom stawów oraz utrzymanie jak najwyższej jakości życia.

Reumatolog co leczy
  • Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – przewlekła choroba autoimmunologiczna, atakująca głównie stawy.
  • Łuszczycowe zapalenie stawów – zapalenie stawów występujące u osób z łuszczycą.
  • Toczeń rumieniowaty układowy (SLE) – przewlekła choroba autoimmunologiczna, która może dotyczyć skóry, stawów, nerek, serca i innych organów.
  • Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), znane także jako spondyloartropatia.
  • Osteoartroza – degeneracyjna choroba stawów, powodująca ich stopniowe zużycie.
  • Osteoporoza – choroba, która osłabia kości, czyniąc je bardziej podatnymi na złamania.
  • Dna moczanowa – rodzaj zapalenia stawów spowodowany nagromadzeniem kryształów kwasu moczowego.
  • Wielomięśniak i polimialgia reumatyczna – choroby charakteryzujące się bólem i sztywnością mięśni.
  • Sklerodermia – grupa autoimmunologicznych chorób, które powodują twardnienie i zgrubienie skóry.
  • Choroba Behçeta – rzadka choroba zapalna, wpływająca na wiele części ciała, w tym usta i oczy.
  • Choroby tkanki łącznej – takie jak zespół Sjögrena, które mogą powodować suchość oczu i ust, wśród innych objawów.
  • Zapalenie naczyń – obejmuje szereg chorób, takich jak ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (choroba Wegenera), które powodują zapalenie ścian naczyń krwionośnych.

Zarejestruj wizytę u reumatologa

Jeśli doświadczasz bólu stawów, sztywności, szczególnie rano, obrzęków w okolicach stawów, ogólnego zmęczenia czy innych niepokojących objawów mogących sugerować choroby reumatyczne, nie zwlekaj z wizytą u reumatologa. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie są kluczowe dla zapobiegania dalszemu postępowi choroby, łagodzenia bólu oraz zachowania jak najlepszej funkcji stawów i mięśni.

Portal eDoktorzy umożliwia łatwe umówienie się na konsultację z doświadczonymi reumatologami. Dzięki naszej bazie kwalifikowanych specjalistów, otrzymasz dostęp do kompleksowej opieki medycznej, która pomoże Ci skutecznie zdiagnozować i rozpocząć leczenie chorób reumatycznych, znacząco poprawiając Twoje samopoczucie i jakość życia.

Co robi reumatolog na pierwszej wizycie?

Na pierwszej wizycie u reumatologa lekarz rozpoczyna od przeprowadzenia szczegółowego wywiadu medycznego, aby zrozumieć historię choroby, objawy oraz ewentualne wcześniejsze leczenie pacjenta. Pytania mogą dotyczyć rodzaju i lokalizacji bólu, czasu jego występowania, obecności sztywności stawów, szczególnie rano, oraz jakiekolwiek objawy ogólnoustrojowe, takie jak zmęczenie czy gorączka. Następnie dokonuje fizykalnego badania stawów, mięśni i innych części ciała, aby ocenić ich stan, w tym obecność obrzęków, zaczerwienień czy ograniczenia ruchomości.

W zależności od wyników wstępnej oceny, reumatolog może zlecić dodatkowe badania, takie jak badania krwi, rentgen, USG stawów czy inne obrazowe metody diagnostyczne, aby uzyskać dokładniejszy obraz choroby.

Celem pierwszej wizyty jest ustalenie wstępnej diagnozy oraz omówienie z pacjentem możliwych opcji leczenia i dalszych kroków w procesie diagnostycznym lub terapeutycznym.

Kiedy do reumatologa a kiedy do ortopedy?

Decyzja o tym, czy udać się do reumatologa, czy do ortopedy, zależy głównie od rodzaju i przyczyny dolegliwości. Reumatolog jest specjalistą w diagnozowaniu i leczeniu chorób zapalnych i autoimmunologicznych układu ruchu, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów czy toczeń.

Jeśli więc doświadczasz przewlekłego bólu stawów, sztywności, szczególnie po dłuższym odpoczynku, lub innych objawów sugerujących choroby zapalne, wizyta u reumatologa będzie odpowiednia. Z kolei ortopeda specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu problemów mechanicznych układu ruchu, takich jak urazy, złamania, zwyrodnienia stawów (osteoartroza) czy problemy związane z deformacjami kości i stawów.

Jeżeli Twoje problemy wynikają z urazu, przeciążenia lub są związane ze zmianami zwyrodnieniowymi, warto skonsultować się z ortopedą. Wybór specjalisty powinien być więc podyktowany charakterem dolegliwości oraz podejrzeniem co do ich przyczyny.

Jakie badania krwi zrobić przed wizytą u reumatologa?

Przed wizytą u reumatologa warto wykonać kilka podstawowych badań krwi, które mogą dostarczyć cennych informacji o stanie zdrowia i pomóc w diagnozowaniu chorób reumatycznych. Do najczęściej zalecanych badań należą:

  1. OB (odczyn Biernackiego) – ocena szybkości opadania erytrocytów, która może wskazywać na obecność stanu zapalnego w organizmie.
  2. CRP (białko C-reaktywne) – marker stanu zapalnego, którego podwyższone wartości mogą świadczyć o aktywnym procesie zapalnym.
  3. RF (czynnik reumatoidalny) – przeciwciało często występujące u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów.
  4. ACPA (przeciwciała przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi) – bardziej specyficzny marker dla reumatoidalnego zapalenia stawów niż RF.
  5. ANA (przeciwciała przeciwjądrowe) – test wykorzystywany do wykrywania chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń.
  6. Kwas moczowy – jego poziom jest istotny przy diagnozowaniu dny moczanowej.
  7. Pełna morfologia krwi – dostarcza ogólnych informacji o stanie zdrowia, w tym o obecności anemii, która może towarzyszyć niektórym chorobom reumatycznym.


Warto pamiętać, że wyniki tych badań muszą być interpretowane przez lekarza w kontekście objawów klinicznych i innych dostępnych informacji diagnostycznych. Reumatolog może zalecić dodatkowe, bardziej specyficzne testy w zależności od podejrzewanej choroby.

Z jakimi objawami do reumatologa?

ból kolana
  • Przewlekły ból stawów – długotrwały ból, który nie ustępuje po odpoczynku.
  • Sztywność stawów, szczególnie rano lub po dłuższym okresie bezruchu.
  • Obrzęk stawów – widoczne powiększenie stawów, często towarzyszy mu ból i zaczerwienienie.
  • Zmiany w zakresie ruchu stawów – ograniczenie ruchomości, trudności w wykonywaniu codziennych czynności.
  • Ogólne zmęczenie – przewlekłe uczucie zmęczenia, które nie jest proporcjonalne do aktywności fizycznej.
  • Gorączka, utrata masy ciała – objawy ogólnoustrojowe mogące towarzyszyć chorobom reumatycznym.
  • Ból mięśni – zwłaszcza jeśli jest rozproszony i nie ma wyraźnej przyczyny.
  • Zmiany skórne – wysypki, zaczerwienienia lub inne niezwykłe zmiany skórne, szczególnie te, które pojawiają się wraz z innymi objawami reumatycznymi.
  • Suche oczy i suchość w ustach – mogą być objawami zespołu Sjögrena.
  • Zmiany w paznokciach lub kończynach – na przykład palce pałeczkowate lub zmiany w wyglądzie paznokci.
  • Ból pleców – zwłaszcza jeśli jest przewlekły i nasila się w nocy lub rano.

Czy reumatolog robi USG?

Tak, reumatolog może wykonywać badanie ultrasonograficzne (USG) stawów i tkanek miękkich jako część diagnostyki chorób reumatycznych. USG jest nieinwazyjną metodą, która pozwala na szczegółowe zobrazowanie struktur stawowych, w tym chrząstki, torebki stawowej, ścięgien i innych elementów tkanki łącznej.

Dzięki tej technice, reumatolog może ocenić obecność płynu w stawach, zmian zapalnych, erozji czy innych uszkodzeń stawów, co jest szczególnie przydatne w diagnozowaniu i monitorowaniu postępu chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy łuszczycowe zapalenie stawów. Badanie USG umożliwia również ocenę aktywności procesu zapalnego, co pomaga w dostosowaniu planu leczenia.

Jakie są pierwsze objawy reumatyzmu?

Pierwsze objawy reumatyzmu mogą być różnorodne, zależnie od konkretnego schorzenia reumatycznego, ale istnieje kilka wspólnych sygnałów, na które warto zwrócić uwagę. Do najbardziej charakterystycznych należą przewlekły ból i sztywność stawów, szczególnie odczuwalne rano lub po dłuższym okresie bezruchu.

Objawy te mogą być początkowo łagodne i nasilać się z czasem. Inne wczesne sygnały to obrzęk stawów, uczucie zmęczenia i ogólne osłabienie, a także niewielka gorączka lub utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny. Zmiany w zakresie ruchomości stawów, trudności w wykonywaniu codziennych czynności oraz niezwykłe objawy skórne, takie jak wysypki, mogą również wskazywać na rozwijający się stan reumatyczny. 

Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów?

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą, autoimmunologiczną chorobą charakteryzującą się zapaleniem stawów i tkanki okołostawowej, co prowadzi do bólu, sztywności, obrzęku i stopniowej utraty funkcji stawów. Objawy RZS często rozpoczynają się powoli, z początkowym bólem i sztywnością w mniejszych stawach, takich jak te w dłoniach i stopach, i mogą rozprzestrzeniać się na większe stawy, w tym kolana, łokcie, biodra i barki. Sztywność stawowa jest szczególnie zauważalna rano lub po okresach bezruchu i może trwać godzinę lub dłużej.

Inne objawy obejmują ogólne uczucie zmęczenia i osłabienia, niewielką gorączkę oraz utratę apetytu. W miarę postępu choroby, może dojść do uszkodzenia stawów, co prowadzi do deformacji i ograniczenia ich ruchomości. RZS może również wpływać na inne organy i systemy ciała, w tym skórę, oczy, płuca i serce.

Najczęstsze pytania naszych pacjentów

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą chorobą i obecnie nie ma lekarstwa, które całkowicie ją wyleczy. Jednak odpowiednie leczenie może znacząco złagodzić objawy i spowolnić postęp choroby.

Tak, aktywność fizyczna jest zalecana dla osób z chorobami reumatycznymi, gdyż pomaga utrzymać elastyczność stawów i siłę mięśni. Ważne jest, aby dostosować rodzaj i intensywność ćwiczeń do swojego stanu zdrowia i konsultować plan treningowy z lekarzem.

Chociaż dieta sama w sobie nie leczy chorób reumatycznych, zdrowe nawyki żywieniowe mogą pomóc w łagodzeniu objawów. Dieta bogata w owoce, warzywa i kwasy omega-3 może pomóc zmniejszyć stan zapalny w organizmie.

Skutki uboczne leków reumatycznych zależą od rodzaju terapii i mogą obejmować problemy żołądkowo-jelitowe, zmiany w obrazie krwi, zwiększone ryzyko infekcji i inne. Ważne jest, aby omówić potencjalne ryzyko i korzyści z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia.

Tak, wiele kobiet z chorobami reumatycznymi może bezpiecznie przejść przez ciążę i urodzić zdrowe dziecko. Ważne jest jednak, aby ciąża była starannie planowana i monitorowana przez zespół lekarzy.

Czynniki genetyczne mogą zwiększać ryzyko rozwoju niektórych chorób reumatycznych, ale nie oznacza to automatycznego przeniesienia choroby na dzieci. Styl życia i czynniki środowiskowe również odgrywają istotną rolę.

Okiem doktora Artykuły medyczne: Reumatologia

Dowiedź się czegoś z ciekawych informacji medycznych pisanych przez lekarzy.