1. Home
  2. Diabetologia

Diabetologia – poradnik dla pacjenta

Diabetologia to specjalistyczna dziedzina medycyny skupiająca się na badaniu, diagnozowaniu i leczeniu cukrzycy, choroby charakteryzującej się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Specjaliści w tej dziedzinie pomagają pacjentom w zarządzaniu ich stanem zdrowia poprzez plany dietetyczne, terapię insulinową oraz monitorowanie poziomów cukru, by zapobiegać powikłaniom.

Kobieta korzystająca z glukometru do pomiaru poziomu cukru we krwi.

Czym zajmuje się diabetolog?

Diabetolog to lekarz specjalizujący się w diagnostyce, leczeniu i zarządzaniu cukrzycą – chronicznym schorzeniem, które powoduje nieprawidłową regulację glukozy we krwi. Diabetolodzy opracowują indywidualne plany leczenia, które mogą obejmować dietę, ćwiczenia fizyczne, monitorowanie glukozy i terapię insulinową lub innymi lekami obniżającymi poziom cukru.

Ponadto, zajmują się oni profilaktyką i leczeniem powikłań cukrzycowych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, neuropatie, problemy z nerkami i wzrokiem. Specjalista ten pracuje także w ścisłej współpracy z pacjentem w celu edukacji o cukrzycy, umożliwiając mu lepszą kontrolę nad chorobą i zachowanie jak najlepszego stanu zdrowia.

Pracownik służby zdrowia pomaga pacjentowi w użyciu glukometru do pomiaru poziomu cukru we krwi.
  • Cukrzyca typu 1 – choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje komórki trzustki produkujące insulinę.
  • Cukrzyca typu 2 – choroba metaboliczna charakteryzująca się insulinoopornością i niedostateczną produkcją insuliny.
  • Gestacyjna cukrzyca – występująca u niektórych kobiet w ciąży i zazwyczaj ustępująca po porodzie.
  • Przedcukrzyca – stan, w którym poziomy glukozy są wyższe niż normalne, ale nie na tyle wysokie, aby zdiagnozować cukrzycę.
  • Zaburzenia gospodarki lipidowej – często współwystępujące z cukrzycą, takie jak wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów.
  • Powikłania cukrzycy, takie jak:
    • Retinopatia cukrzycowa – uszkodzenie naczyń krwionośnych w siatkówce oka.
    • Nefropatia cukrzycowa – uszkodzenie nerek.
    • Neuropatia cukrzycowa – uszkodzenie nerwów.
    • Choroby sercowo-naczyniowe – takie jak zawał serca i udar mózgu.
  • Hipoglikemia i hiperglikemia – stan niskiego i wysokiego poziomu cukru we krwi.
  • Zespół policystycznych jajników (PCOS) – często współistniejący z insulinoopornością.
  • Otyłość – szczególnie otyłość brzuszna, związana z insulinoopornością.

Zarejestruj wizytę u diabetologa

Jeśli zauważasz niepokojące objawy takie jak nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu, niewyjaśnione zmęczenie, nagła utrata wagi czy problemy ze wzrokiem, które mogą sugerować cukrzycę, nie odkładaj wizyty u diabetologa. Wczesne wykrycie cukrzycy i właściwe leczenie są niezwykle ważne dla uniknięcia powikłań, kontrolowania poziomu glukozy i utrzymania ogólnego zdrowia na optymalnym poziomie.

Portal eDoktorzy oferuje prosty sposób na umówienie się na konsultację z doświadczonymi diabetologami. Nasza sieć kwalifikowanych specjalistów zapewnia kompleksową opiekę medyczną, która umożliwia efektywną diagnozę i rozpoczęcie leczenia cukrzycy, znacznie poprawiając Twoje samopoczucie i jakość życia.

Na czym polega wizyta u diabetologa?

Wizyta u diabetologa rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego, w którym lekarz zapyta o historię choroby, objawy, dotychczasowe leczenie oraz styl życia pacjenta. Diabetolog może zlecić badanie poziomu glukozy we krwi i HbA1c, które pokazuje średni poziom cukru we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy, a także inne testy, jak profil lipidowy czy badanie funkcji nerek. Lekarz dokładnie bada pacjenta, zwracając uwagę na stan skóry, stopę cukrzycową, ciśnienie tętnicze oraz inne potencjalne powikłania cukrzycowe.

Na podstawie zebranych informacji, diabetolog oceni postęp choroby i skuteczność dotychczasowego leczenia, a następnie dostosuje plan terapeutyczny, który może obejmować modyfikację dawek leków, zmiany w diecie, zalecenia dotyczące aktywności fizycznej oraz edukację w zakresie samokontroli. Celem wizyty jest nie tylko kontrola glikemii, ale również zapobieganie powikłaniom oraz poprawa jakości życia pacjenta.

Czy diabetolog a dietetyk to to samo?

Diabetolog i dietetyk to dwie różne profesje medyczne, choć obie mają istotne znaczenie w zarządzaniu cukrzycą. Diabetolog to lekarz specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu cukrzycy, który może przepisywać leki, monitorować komplikacje i prowadzić kompleksowe leczenie tej choroby. Dietetyk to ekspert od żywienia, który tworzy spersonalizowane plany żywieniowe wspomagające leczenie cukrzycy oraz inne cele zdrowotne, takie jak kontrola wagi czy zarządzanie profilami lipidowymi.

Chociaż zarówno diabetolodzy, jak i dietetycy mogą oferować wskazówki dotyczące diety w cukrzycy, dietetyk koncentruje się przede wszystkim na aspektach żywieniowych, podczas gdy diabetolog ma szersze kompetencje medyczne, pozwalające zajmować się całościowym leczeniem pacjenta. Współpraca pomiędzy tymi dwoma specjalistami często prowadzi do najlepszych wyników terapeutycznych dla pacjentów z cukrzycą.

Jak wygląda pierwsza wizyta u diabetologa?

Pierwsza wizyta u diabetologa zazwyczaj obejmuje dokładny wywiad medyczny, podczas którego lekarz pyta o historię choroby, rodzinne przypadki cukrzycy, objawy, jakie pacjent zauważył, a także dotychczasowe leczenie i nawyki życiowe.

Diabetolog przeprowadza również szczegółowe badanie fizykalne, w tym pomiar ciśnienia krwi i ocenę stanu stóp, które są szczególnie ważne u osób z cukrzycą. Zwykle zleca się również szereg badań, w tym pomiar poziomu glukozy we krwi i hemoglobiny glikowanej (HbA1c), które odzwierciedlają kontrolę glikemii w ostatnich miesiącach, oraz inne testy oceniające funkcjonowanie nerek, cholesterol i profil lipidowy. Na tej podstawie, diabetolog może ocenić stan zdrowia pacjenta i ustalić lub dostosować plan leczenia, który może obejmować modyfikację diety, zalecenia dotyczące aktywności fizycznej, edukację diabetologiczną oraz, jeśli to konieczne, terapię farmakologiczną. Celem wizyty jest stworzenie kompleksowego planu zarządzania cukrzycą, który pomoże zapobiegać powikłaniom i poprawić jakość życia pacjenta.

Z jakimi objawami do diabetologa?

Starszy mężczyzna używa glukometru do sprawdzenia poziomu cukru we krwi w domowym otoczeniu.
  • Nadmierne pragnienie – nietypowo duże zapotrzebowanie na płyny.
  • Częste oddawanie moczu – znaczące zwiększenie częstotliwości mikcji, szczególnie w nocy.
  • Nagła utrata wagi – szczególnie bez wyraźnej przyczyny lub zmian w diecie.
  • Zmęczenie – uczucie wyczerpania, braku energii bez widocznego powodu.
  • Zaburzenia widzenia – niewyraźne widzenie lub inne problemy oczne.
  • Gojenie się ran – wolniejszy niż zwykle proces gojenia się skaleczeń i zadrapań.
  • Infekcje skóry – częste infekcje skóry lub błon śluzowych, np. grzybice.
  • Mrowienie lub drętwienie w kończynach – objawy neuropatii cukrzycowej.
  • Przewlekłe infekcje – np. drożdżaki, które mogą być częstsze przy wysokim poziomie glukozy.
  • Zmiany skórne – takie jak ciemnienie skóry wokół szyi i w zgięciach (acanthosis nigricans), które mogą wskazywać na insulinooporność.

Czy diabetolog leczy otyłość?

Diabetolog może być zaangażowany w leczenie otyłości, szczególnie gdy jest ona powiązana z cukrzycą typu 2 lub stanem przedcukrzycowym, ze względu na kluczowy wpływ masy ciała na regulację poziomu glukozy. W trakcie leczenia diabetolog może współpracować z dietetykiem, aby opracować plan żywieniowy i program ćwiczeń fizycznych, doradzać w zakresie zmian stylu życia oraz, w niektórych przypadkach, przepisać leki wspomagające redukcję masy ciała. Ponadto, diabetolog monitoruje, jak zmiana wagi wpływa na kontrolę cukrzycy, dostosowując leczenie w miarę postępu terapii. Otyłość jest czynnikiem ryzyka dla wielu powikłań związanych z cukrzycą, dlatego jej leczenie jest często istotnym elementem zarządzania ogólnym stanem zdrowia pacjenta z cukrzycą.

Czym się różni diabetolog od endokrynologa?

Diabetolog to lekarz specjalizujący się wyłącznie w diagnozowaniu i leczeniu cukrzycy oraz jej bezpośrednich powikłań. Z kolei endokrynolog to specjalista w dziedzinie endokrynologii, czyli nauki o hormonach, który zajmuje się szerokim zakresem chorób hormonalnych, w tym cukrzycą, chorobami tarczycy, zaburzeniami przysadki mózgowej, nadnerczy, problemami z płodnością, metabolizmem i innymi zaburzeniami hormonalnymi. Chociaż diabetologowie są często endokrynologami z dodatkowym szczegółowym szkoleniem w zakresie cukrzycy, nie każdy endokrynolog musi specjalizować się w cukrzycy. Wybór między diabetologiem a endokrynologiem zależy od specyfiki problemu zdrowotnego pacjenta – w przypadku problemów wyłącznie z gospodarką glukozy, idealnym wyborem jest diabetolog, natomiast przy wielokierunkowych zaburzeniach endokrynologicznych wskazana jest wizyta u endokrynologa.

Jakie badania w kierunku cukrzycy?

W kierunku diagnostyki cukrzycy przeprowadza się szereg badań, aby ocenić poziom glukozy we krwi i zdolność organizmu do jej metabolizowania. Do standardowych testów należą:

  1. Pomiar glikemii na czczo – mierzy poziom cukru we krwi po okresie nocnego postu, zazwyczaj około 8 godzin bez jedzenia.
  2. Test tolerancji glukozy doustnej (OGTT) – ocenia jak organizm przetwarza glukozę po spożyciu określonej ilości cukru.
  3. Pomiar hemoglobiny glikowanej (HbA1c) – odzwierciedla średni poziom glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy.
  4. Test C-peptydu – mierzy produkcję własnej insuliny przez organizm.
  5. Pomiar insuliny na czczo – ocenia poziom insuliny w organizmie przed posiłkiem, co może pomóc w diagnostyce insulinooporności.
  6. Badanie antyciał – przydatne w diagnostyce cukrzycy typu 1, w której obecne mogą być specyficzne antyciała atakujące komórki produkujące insulinę w trzustce.


W zależności od wyników, lekarz może zlecić dodatkowe badania, by wykluczyć inne przyczyny objawów lub monitorować ewentualne powikłania cukrzycowe, takie jak badania funkcji nerek, profil lipidowy czy badanie dna oka. Badania te pomagają w ustaleniu typu cukrzycy i planowaniu najbardziej odpowiedniego leczenia.

Najczęstsze pytania naszych pacjentów

HbA1c, znane też jako hemoglobina glikowana, to badanie mierzące średni poziom glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy i jest kluczowym testem w diagnostyce oraz monitorowaniu cukrzycy.

Tak, diabetolog, jako lekarz, ma uprawnienia do wystawiania zwolnień lekarskich, jeśli stan zdrowia pacjenta uzasadnia konieczność czasowego zwolnienia z pracy.

Przed wizytą u diabetologa często zaleca się wykonanie badań takich jak pomiar glikemii na czczo, test HbA1c, profil lipidowy oraz badanie funkcji nerek.

Tak, diabetolog przepisuje leki niezbędne w leczeniu cukrzycy, w tym leki obniżające poziom glukozy, insuliny oraz inne leki na współistniejące warunki lub powikłania cukrzycy.

Na wizytę u diabetologa warto zabrać wyniki ostatnich badań, dzienniczek samokontroli, jeśli takowy prowadzisz, listę aktualnie przyjmowanych leków oraz dowód ubezpieczenia zdrowotnego.