Angina – wirusowa, bakteryjna, objawy, leczenie, powikłania

Angina jest chorobą, która charakteryzuje się ostrym zatokowym lub grudkowym zapaleniem migdałków podniebiennych. Jest to najczęściej spotykany rodzaj zapalenia migdałków. Ta choroba jest najczęściej wywoływana przez bakterie, na przykład paciorkowce lub gronkowce. U osoby chorej pojawia się nagły ból gardła, gorączka, dreszcze lub ból głowy. Mogą również wystąpić duszności.

Angina wirusowa

Powstaje ona poprzez zakażenie wirusowe górnych dróg oddechowych. Te wirusy powodują infekcję nosa oraz gardła. Dodatkowo występuje silne podrażnienie oraz zapalenie gardła i nosa. W ponad 70% przypadków wirusy wywołują ostre zapalenie migdałków. Najczęstszymi typami wirusów są: paragrypy, rhinowirusy, coronawirusy, enterowirusy oraz wirus Epstein-Barr. Dla zapalenia gardła charakterystyczne są kłopoty z przełykaniem, złe samopoczucie, suchy kaszel oraz katar.

Objawy anginy wirusowej

Przekrwienie błony śluzowej gardła to charakterystyczny objaw anginy wirusowej. Na migdałkach pojawia się surowiczy wysięk. Dodatkowo, z tym typem anginy bardzo częso występuje zapalenie krtani oraz ostry katar, przez co czasami może być trudno ją zdiagnozować. Wirusowa angina trwa przeciętnie siedem dni. Jest to taki sam czas trwania jak w przypadku przeziębienia wirusowego.

Typy anginy wirusowej

Angina wywołana wirusami Coxackie – ten typ anginy charakteryzują niewielkie pęcherzyki powstałe na łukach podniebienno-językowych. Przybierają one formę bolesnych owrzodzeń na wskutek pękania. Wysoka temperatura to kolejny objaw tej anginy.

Ostre zapalenie migdałków podniebiennych – przejawia się najczęściej u dzieci, których układ odpornościowy się nie do końca rozwinął. Może również pojawić się u dorosłych osób. Angina zazwyczaj atakuje wiosną oraz zimą. Odporność jest wtedy szczególnie osłabiona przez brak ciepła lub witamin.
Angina występująca z chorobami wirusowymi, która występować może z odrą, półpaścem, wirusem opryszczki lub mononukleozą zakaźną.

Angina bakteryjna

Bakteryjne zakażenie jest odpowiedzialne za około 30% przypadków zapalenia migdałków. Do najbardziej wpływowych na anginę bakterii zalicza się paciorkowce grupy A, nazywane streptococcus pyogenes. Dodatkowo, poza paciorkowcami może wystąpić angina spowodowana bakteriami:

• Haemophilus influenzae
• Moraxella catarrhalis
• Staphylococcus aureus (K+)
• Streptococcus pneumoniae

Mimo wszystko to paciorkowce grupy A są odpowiedzialne za ponad 90% bakteryjnych zakażeń anginą. Czasami drobnoustroje żyją na migdałkach i nie wywołują żadnych objawów. Dopiero gdy odporność organizmy spada, stają się bardzo groźne i powodują anginę. Angina paciorkowa sprawia, że pojawia się bardzo wysoka gorączka, a gardło jest bardzo mocno przekrwione. W przypadku anginy o charakterze bakteryjnym nie występuje chrypka ani katar.

Warto dodać, że paciorkowce to bardzo niebezpieczne drobnoustroje, które mogą prowadzić do ostrego zapalenia nerek lub reumatyzmu. Wytwarzają one toksyczne związki które wyniszczają tkanki osoby chorej.

Znaczenie migdałków w organizmie

Są one umieszczone po prawej oraz lewej stronie gardła i stanowią element układu chłonnego. Ich rola polega na łączeniu systemu chłonnego przez naczynia limfatyczne i krwionośne. Dodatkowo, zajmują się one filtrowaniem zarazków które mogłyby dostać się do dróg oddechowych i wywołać infekcję. Normalnie, migdałki mają rozmiar ziaren grochu, jednak podczas wystąpienia infekcji wyłapują one bakterie i wirusy aby ochronić organizm przed infekcją. Skutkiem tego jest ich powiększenie się oraz przekrwienie, co wskazuje na rozwój anginy.

Wycięcie migdałków a angina

Nawiązując do powyższego akapitu, migdałki stanowią bardzo ważny element odpornościowy w naszych organizmach, dlatego usunięcie ich jest zabiegiem ostatecznym. Powinno się rozważyć ten sposób, gdy ich zapalenie ma tendencję do nawracania, a obrzęk migdałków spowodowany infekcją utrudnia podstawowe czynności, jak na przykład utrudnione oddychanie bądź spożywanie posiłków. Zabieg usunięcia migdałków jest zazwyczaj przeprowadzany za pomocą skalpela, jednak dzisiejsza medycyna oferuje alternatywne sposoby, takie jak wykorzystanie fal radiowych, laserów bądź ultradźwięków. Typ zabiegu jest wybierany po konsultacji online lub stacjonarnej z lekarzem, który pokazuje pozytywne i negatywne aspekty danych metod.

Angina u osób dorosłych

U dorosłych angina również występuje z bólami głowy i wysoką temperaturą. Nie powinna ona być ignorowana, ze względu na ryzyko wystąpienia powikłań. Gorączka bardzo obciąża układ krążenia, ponieważ serce wtedy bije szybciej niż zazwyczaj. Osoba chorująca powinna w takim wypadku leżeć w łóżku ile się da.

Leczenie anginy wirusowej oraz bakteryjnej

Należy pamiętać, że antybiotyki nie działają na anginę wirusową. Zamiast tego, przedstawimy kilka sposobów, dzięki którym będzie można uzyskać lepsze samopoczucie.

Przede wszystkim, należy dużo odpoczywać. Jeżeli występuje ból gardła, można stosować płukanki z soli i ciepłej wody, picie bardzo zimnych napojów lub pastylki do ssania. Odpowiednie nawilżenie powietrza w pomieszczeniu jest dosyć ważnym elementem terapii. Stosowanie ibuprofenu lub paracetamolu jest dozwolone. Zaleca się spożywanie delikatnych produktów, które nie będą drażnić gardła. Staraj się zwiększyć przyjmowane dawki witaminy C. W przypadku powiększonych węzłów chłonnych aplikuj ciepłe okłady.

Jeżeli chodzi o anginę bakteryjną, leczenie jej polega na przyjmowaniu antybiotyków. Podawane są w formie tabletek doustnych lub zastrzyków. Nie wolno przerywać ich przyjmowania, nawet jeżeli objawy znikną po kilku dniach. Wszystkie bakterie muszą być usunięte z organizmu. W niektórych przypadkach trzeba od nowa zacząć przyjmowanie antybiotyku, w celu całkowitego wyleczenia anginy.

Diagnostyka anginy

Priorytetem w diagnostyce anginy jest ustalenie przyczyny jej powstania. Zanim rozpocznie się leczenie anginy, lekarz wykorzystuje wymaz bakterii z gardła lub przeprowadza test na paciorkowce. Przebieg obu metod wygląda identycznie i polega na pocieraniu tylnej części gardła wacikiem, po czym następuje skierowanie wymazu do badań laboratoryjnych. Wykazują one, czy jest to zakażenie bakteryjne. Angina wirusowa nie jest wykrywalna w takich testach, więc gdy nie zostaną wykryte żadne bakterie to można założyć, iż jest to angina wirusowa.

Powikłania anginy

Powikłania mogą wystąpić, gdy przeprowadzone zostanie zbyt późne leczenie, lub zostanie ono zbyt późno wdrożone. Najczęstszym powikłaniem jest ropień okołomigdałkowy oraz pozamigdałkowy. Występuje on wskutek pojawienia się zakażenia na ścianie gardła. Ropa gromadzi się wtedy między ścianą gardła a torebką migdałka. Źle dobrany antybiotyk może być przyczyną takiej sytuacji.
Zapalenie nerek może być również jednym z powikłań. Rozwija się ono do 3 tygodni po przebytej anginie. Konsekwencjami takiej dolegliwości może być całkowita niewydolność nerek lub upośledzenie ich funkcjonowania. Gorączka reumatyczna może również być powikłaniem. Prowadzi ona do negatywnych zmian w sercu.

Ropień jest powodem skierowania do wizyty u laryngologa, ponieważ wymagane jest jego nacięcie i usunięcie wydzieliny. Ropień występujący okołomigdałkowo może prowadzić do wycięcia migdałków.

U dzieci najczęstsze powikłania anginy to:

• Zapalenie wyrostka robaczkowego
• Ropa np. w uszach
• Zapalenie zatok
• Zapalenie węzłów chłonnych

Źródło: Domowy Poradnik Medyczny, PZWL